Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ciechanowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Edyta Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2025 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. w W.

przeciwko A. P.

o zapłatę 36711,67 zł

I zasądza od pozwanego A. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 36711,67 zł ( trzydzieści sześć tysięcy siedemset jedenaście złotych sześćdziesiąt siedem groszy ) z tym, że kwotę 22669,55 zł ( dwadzieścia dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt dziewięć złotych pięćdziesiąt pięć groszy ) z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 23 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty;

II zasądza od pozwanego A. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 5453,00 zł ( pięć tysięcy czterysta pięćdziesiąt trzy złote ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w tym 3617,00 zł ( trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 44/24

UZASADNIENIE

W dniu 23 sierpnia 2023 r. ( data stempla operatora pocztowego ) powód (...) Bank (...) S.A. w W. wystąpił do Sądu Rejonowego w Ciechanowie z pozwem przeciwko A. P. wnosząc o zasądzenie kwoty 36711,67 zł, z tym że kwoty 22669,55 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 23 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Nakazem zapłaty z dnia 8 grudnia 2023 r. wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc 719/23 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Ciechanowie uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany A. P. wniósł w ustawowym terminie sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zaskarżył wydane orzeczenie w całości, wnosząc jednocześnie o umorzenie postepowania. Domagał się także zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że nie zawierał z powodem wskazanej umowy pożyczki. Padł ofiarą oszustwa i wyłudzenia ze strony J. P. (1), która wykorzystując jego dane osobowe zaciągnęła wiele zobowiązań bez jego wiedzy i zgody.

Z uwagi na toczące się postępowanie karne w sprawie (...)-4.Ds.436.2024 Prokuratury Rejonowej w Ciechanowie sąd zawiesił postępowanie w trybie art. 177 § 1 pkt 4 kpc.

Postanowieniem z dnia 12 lutego 2025 r. sąd podjął postępowanie, z uwagi na prawomocne umorzenie dochodzenia w sprawie (...)-4.Ds.436.2024.

Pismem procesowym z dnia 1 kwietnia 2025 r. powód zgłosił roszczenie ewentualne na podstawie art 471 kc lub art. 415 kc.

Pozwany w toku procesu podtrzymał swoje pierwotne stanowisko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na mocy zawartej umowy w dniu 6 października 2017 r. dotyczącej otwarcia rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego w (...) Bank (...) S.A. w W., A. P. jest posiadaczem rachunku nr: (...) ( umowa rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego k. 104-106 ).

W dniu 29 marca 2019 r. pomiędzy A. P. a (...) Bank (...) S.A. w W. została zawarta elektronicznie umowa pożyczki nr (...). W wyniku zawartej umowy A. P. udzielona została pożyczka w kwocie 24615,00 zł na okres 60 miesięcy. Całkowita kwota do zapłaty z tytułu udzielonej pożyczki wynosiła 31518,83 zł; stanowiła sumę całkowitej kwoty pożyczki w wysokości 21417,51 zł oraz całkowitego kosztu pożyczki w wysokości 10101,32 zł. Pożyczkobiorca zobowiązał się ponadto do zapłaty przy wypłacie kwoty pożyczki przez (...) Bank (...) S.A. w W. prowizji w wysokości 3197,49 zł. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania ustalona została w wysokości 17,29 %. Wypłata pożyczki nastąpiła w dniu 29 marca 2019 r. na rachunek bankowy: (...) należący do A. P.. Kwota pożyczki wraz z odsetkami miała zostać spłacona w 60 równych ratach kapitałowo – odsetkowych. Łączna kwota odsetek wyniosła 6903,83 zł. W przypadku nie spłacenia raty w terminie (...) Bank (...) S.A. w W. pobierała będzie od kwoty zaległej raty odsetki według zmiennej stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego, która odpowiada aktualnej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Kwoty niespłaconych w całości lub w części rat pożyczki stają się następnego dnia po upływie tych terminów zadłużeniem przeterminowanym i wymagalnym ( wniosek o pożyczkę k. 108-110, umowa k. 8-10, formularz informacyjny k. 12-14, potwierdzenie uruchomienia pożyczki k. 17, zestawienie operacji k. 18-20 ).

Pismem z dnia 20 stycznia 2020 r. (...) Bank (...) S.A. wystosowała wobec A. P. wezwanie do uregulowania zaległości w spłacie kredytu w wysokości 1581,58 zł, w tym: zaległy kapitał w wysokości 1006,61 zł, zaległe odsetki w wysokości 562,42 zł oraz odsetki od zaległego kapitału i odsetek skapitalizowanych w wysokości 12,55 zł. Ponadto wskazano, że całkowita kwota zadłużenia z tytułu zaciągniętej pożyczki wynosi 23256,38 zł. Ponadto pouczono A. P. o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia ( bezsporne ).

Następnie w dniu 17 lutego 2020 r. bank wypowiedział A. P. umowę pożyczki nr (...) w części dotyczącej warunków spłaty w związku z brakiem spłaty zadłużenia. Zadłużenie wymagalne na dzień wypowiedzenia umowy wynosi 1592,39 zł., w tym zaległe kapitał w wysokości (...),6 zł, zaległe odsetki w wysokości 562,42 zł oraz odsetki od zaległego kapitału i odsetek skapitalizowanych w wysokości 23,36 zł. Natomiast całe zadłużenie wynosiło 23433,20 zł, w tym: kapitał w wysokości 22669,55 zł oraz odsetki w wysokości 763,65 zł ( wypowiedzenie umowy k. 36, zwrotne potwierdzenie odbioru k. 36 v- 37 ).

Pismem procesowym z dnia 17 kwietnia 2020 r. (...) Bank (...) S.A. w W. wezwał A. P. do zapłaty kwoty 23806,97 zł , w związku z wypowiedzeniem umowy pożyczki nr (...) z dnia 29 marca 2019 r. Na kwotę stanowiąca zadłużenie składały się: kwota 22669,55 zł z tytułu kapitału, 1032,73 zł z tytułu odsetek zapadłych oraz 104,69 zł z tytułu odsetek karnych ( wezwanie do zapłaty k. 38, zwrotne potwierdzenie odbioru k. 38 v-39 ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 8 października 2024 r. wydanym w sprawie (...)-4.Ds.436.2024 Prokuratury Rejonowej w Ciechanowie umorzono postępowanie m. in. w sprawie zaistniałego w nieustalonym miejscu za pośrednictwem internetu ze skutkiem w C. w dniu 29 marca 2019 r. doprowadzenia (...) SA w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 24615,00 zł przez J. P. (1) działającą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, która podczas zawierania umowy pożyczki nr (...) wprowadziła w błąd pracownika firmy co do swojej tożsamości i co do zamiaru wywiązania się z warunków umowy tj. o czyn z art. 286 § 1 kk – wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu ( odpis postanowienia k. 177 – 178 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych do akt sprawy: dokumentacji bankowej, w tym umowy pożyczki, umowy otwarcia rachunku bankowego, potwierdzenia udostępniania środków z tytułu zwartej umowy, wypowiedzenia umowy oraz wezwań do zapłaty, jak też dowodów ich doręczenia. Podkreślić należy, że powyższe okoliczności nie były sporne pomiędzy stronami. Pozwany A. P. kwestionował jedynie, że zaciągniecie pożyczki nastąpiło za jego zgodą i wiedzą.

Sąd pominął ocenę dowodów w postaci odpisów wyroków i uzasadnień zapadłych w sprawach karnych, gdyż nie dotyczyły one konkretnie tej sprawy, choć niewątpliwie potwierdzają sytuacje, w których doszło do doprowadzenia przez J. P. (1) A. P. do niekorzystnego rozporządzenia własnym majątkiem. W niniejszej sprawie nie zostało jednakże w żaden sposób przez pozwanego wykazane, że to J. P. (1) zaciągnęła przedmiotową pożyczkę bez jego wiedzy i zgody oraz, że to ona korzystała z pozyskanych w ten sposób środków. Podkreślić należy, że zaciągnięcie pożyczki nastąpiło w drodze elektronicznej ( usługa bankowości elektronicznej ) przy wykorzystaniu danych dostępnych wyłącznie pozwanemu A. P.. Udostępnienie kwoty pożyczki nastąpiło również na rachunek bankowy, którego wyłącznym posiadaczem był A. P..

Wskazać należy, że pozwany A. P. został przez sąd wezwany na rozprawę w dniu 1 kwietnia 2025 r. do osobistego stawiennictwa celem złożenia zeznań, jednakże nie stawił się na wezwanie.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że powód (...) Bank (...) S.A. w W., w zakresie w jakim zawarł z pozwanym A. P. umowę pożyczki nr (...) jest profesjonalistą, zaś pozwany A. P. – konsumentem w rozumieniu przepisu art. 22 ¹ kc. Bank prowadzi działalność gospodarczą polegającą m. in. na udzielaniu pożyczek. Zatem to na banku ciąży obowiązek takiego ukształtowanie procedury postępowania, aby wykazać - na wypadek sporu - wszystkie niezbędne elementy związane nie tylko z zawarciem umowy ale również z jej wypowiedzeniem.

Roszczenie powoda (...) Bank (...) S.A. w W. zasługuje na uwzględnienie w całości.

Sąd pragnie wskazać, że w niniejszej sprawie powód udowodnił stosownymi dokumentami fakt zawarcia przez strony umowy pożyczki za pomocą środków porozumiewania się na odległość, a zatem podpisy stron nie były wymagane. Poza wydrukiem komputerowym potwierdzonym za zgodność z oryginałem powód przedstawił również elektroniczne potwierdzenia przyjęcia wniosku pożyczkowego wraz z formularzem informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego. We wniosku o udzielenie pożyczki zawarte zostały wszystkie dane wrażliwe pozwanego tj. adres zamieszkania, numer PESEL, a także wskazany został numer rachunku bankowego, na który miała zostać przelana kwota pożyczki. Bank wypełnił swój obowiązek wynikający z zawartej umowy i przekazał pozwanemu do dyspozycji kwotę pożyczki w dniu 29 marca 2019 r. na warunkach wskazanych w umowie, co zostało potwierdzone stosownym dokumentem. Środki zostały przekazane na rachunek bankowy, który A. P. posiadał w (...) Bank (...) S.A. w W.. Strona powodowa, na której ciążył ciężar dowodowy wykazała, że pozwany nie dokonał spłaty zadłużenia w całości, wobec czego Bank wypowiedział mu umowę. Wypowiedzenie umowy było skuteczne, bowiem przedłożone zostało potwierdzenie odbioru tego dokumentu po wyczerpaniu trybu wezwania do zapłaty i pouczenia o restrukturyzacji zadłużenia, czemu pozwany A. P. nie zaprzeczał.

Jak już wskazano, pozwany A. P. w toku sprawy w żaden sposób nie wykazał, aby pożyczka zaciągnięta została przez J. P. (1) bez jego wiedzy i zgody. Sąd nie neguje, co wynika także z dołączonych do akt sprawy dokumentów, że J. P. (1) dopuściła się innych czynów zabronionych działając na szkodę pozwanego, jednak nie pozostają one związku z niniejszą sprawą. A. P. złożył co prawda zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w Ciechanowie między innymi w sprawie niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez J. P. (2) działającą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, która podczas zawierania umowy pożyczki nr (...) wprowadziła w błąd pracownika firmy co do swojej tożsamości i zamiaru wywiązania się z warunków umowy, jednakże dochodzenie w tej sprawie zostało umorzone z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu. Mając powyższe na uwadze brak jest dowodów, które mogłyby prowadzić do wniosku, że umowa faktycznie nie została zawarta przez pozwanego.

Umowa pożyczki podlega ogólnym przepisom prawa cywilnego ( art. 720 i nast. Kc ). Mają one zastosowanie zarówno w relacjach między osobami fizycznymi oraz w relacjach przedsiębiorca – konsument. W tym ostatnim przypadku zastosowanie mają ponadto przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Zgodnie z art. 720 § 1 kc, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe stanowi, iż przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Stosownie zaś do art. 78 a cyt. ustawy, jej przepisy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie. Z definicji kredytu wynika zatem, że kredytobiorca ma prawo korzystać z przekazanej mu kwoty przez czas oznaczony w umowie. Wcześniejszy zwrot kredytu ( w tym przypadku pożyczki ) jest możliwy w przypadku powstania okoliczności uprawniających do wypowiedzenia pożyczki i skutecznego dokonania takiego wypowiedzenia przez bank.

Stosownie do treści art. 232 kpc, strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W tej sytuacji to na banku spoczywał obowiązek wykazania wymagalności roszczenia.

Powód (...) Bank (...) S.A. w W. wykazał, że pożyczka została skutecznie postawiona w stan wymagalności, gdyż w dniu 20 stycznia 2020 r. wystosowano wobec pozwanego wezwanie do zapłaty, a następnie skutecznie wypowiedziano pozwanemu A. P. warunki spłaty pożyczki. Zgodnie bowiem z art. 75 lit. c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, jeżeli kredytobiorca ( w niniejszej sprawie pożyczkobiorca ) opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu ( pożyczki ), bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych ( ust. 1 ). W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę ( pożyczkobiorcę ) o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia ( ust. 2 ). Uznać zatem należy, że wezwanie do zapłaty kredytobiorcy ( pożyczkobiorcy ) oraz poinformowanie do o możliwości restrukturyzacji zadłużenia, są obligatoryjnym elementem, wymaganym dla prawidłowości skutecznego wypowiedzenia umowy.

Powód w wezwaniu do zapłaty poinformował pozwanego o możliwości złożenia, w terminie 14 dni wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ugodę). A. P. takiego wniosku nie złożył. Wobec tego, że pozwany nie dokonał spłaty zadłużenia powód wezwał go do zapłaty, a następnie wypowiedział mu umowę. Do kręgu przypadków uprawniających pożyczkodawcę do wypowiedzenia umowy pożyczki jest nieregulowanie przez pożyczkobiorcę w terminie zobowiązań wynikających z umowy pożyczki. Do kwestii wypowiedzenia umowy kredytu ( pożyczki ) nawiązuje również art. 75c ust. 1 prawa bankowego stanowiąc, że w razie gdy kredytobiorca ( pożyczkobiorca ) opóźnia się w spłacie zobowiązania wynikającego z kredytu ( pożyczki ) bank jest zobowiązany do wezwania go dokonania spłaty, w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych. Normatywna zawartość tej regulacji nie pozwala żywić wątpliwości, że stosuje się ją w trakcie obowiązywania umowy pożyczki a nie po jej rozwiązaniu. Na dopuszczalność wypowiedzenia umowy pożyczki z powodu nieregulowania zobowiązania pieniężnego z niej wynikającego, winno się spojrzeć w takiej sytuacji poprzez pryzmat art. 75c ust. 1 prawa bankowego. Warunkiem skutecznego wypowiedzenia kredytu ( pożyczki ) - przed złożeniem oświadczenia woli w tym przedmiocie - jest uprzednie zastosowanie przez bank procedury wynikającej z art. 75c ust. 1 tego prawa. Wobec skutecznego wypowiedzenia umowy pozwanemu, powód wykazał wymagalność roszczenia objętego pozwem, do czego był zobowiązany z mocy art. 6 kc.

Mając na uwadze wskazany przez powoda (...) Bank (...) S.A. w W. stan faktyczny i wysokość dochodzonego roszczenia, Sąd stwierdził, powództwo powinno zostać uwzględnione w całości. W ocenie Sądu strona powodowa skuteczne wykazała, że A. P. nie dokonał spłaty całości zadłużenia wynikającego z zawartej umowy pożyczki. Wobec skutecznego wypowiedzenia pozwanemu umowy, roszczenie stało się wymagalne.

W związku z powyższym, Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanego A. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 36711,67 zł, z tym że kwotę 22669,55 zł z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 23 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty. Odsetki zostały naliczone przez Sąd od daty wytoczenia powództwa, zgodnie z żądaniem powoda.

O zwrocie kosztów procesu przez pozwanego na rzecz powoda, Sąd orzekł stosownie do art. 98 kpc. Sąd w pkt II wyroku zasądził od pozwanego A. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. zwrot kosztów procesu w kwocie 5453,00 zł. Na kwotę tą składają się : opłata sądowa od pozwu w kwocie 1836,00 zł , opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600,00 zł. Wskazując jednocześnie, iż koszty zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych z uwzględnieniem wskazanej wartości przedmiotu sporu.