Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ciechanowie

UZASADNIENIE

Powód J. C. w dniu 26 maja 2017 r. wniósł pozew przeciwko A. W. i T. W. o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda czynności prawnej dokonanej w formie aktu notarialnego z dnia 14 października 2015 r. sporządzonym przez notariusza A. P. w postaci zbycia udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Powód J. C. określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 65000,00 zł ( I C 901/17 ).

Powód A. O. w dniu 26 maja 2017 r. wniósł pozew przeciwko A. W. i T. W. o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda czynności prawnej dokonanej w formie aktu notarialnego z dnia 14 października 2015 r. sporządzonym przez notariusza A. P. w postaci zbycia udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Powód A. O. określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 60000,00 zł ( I C 902/17 ).

Powód A. R. w dniu 26 maja 2017 r. wniósł pozew przeciwko A. W. i T. W. o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda czynności prawnej dokonanej w formie aktu notarialnego z dnia 14 października 2015 r. sporządzonym przez notariusza A. P. w postaci zbycia udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Powód A. R. określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 60000,00 zł ( I C 903/17 ).

Powód W. W. (1) w dniu 26 maja 2017 r. wniósł pozew przeciwko A. W. i T. W. o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda czynności prawnej dokonanej w formie aktu notarialnego z dnia 14 października 2015 r. sporządzonym przez notariusza A. P. w postaci zbycia udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Powód W. W. (1) określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 60000,00 zł ( I C 905/17 ).

Postanowieniami z dnia 27 czerwca 2017 r. Sąd zwolnił powodów J. C., A. R., W. W. (1) i od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od pozwu i ustanowił dla nich pełnomocnika z urzędu w osobie adw. W. P..

Postanowieniem z dnia 29 września 2017 r. Sąd zwolnił powoda A. O. od kosztów sądowych w całości. Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2017 r. Sąd ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu w osobie adw. W. P..

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2018 r. Sąd połączył sprawy I C 901/17, I C 902/17, I C 903/17 oraz I C 905/17 do wspólnego rozpoznania.

Pismem procesowym z dnia 12 lutego 2019 r. pełnomocnik powodów podtrzymał żądanie pozwu, wnosząc jednocześnie o przyznanie mu wynagrodzenia za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu powodów. Wniósł ponadto o nieobciążanie powodów kosztami procesu na wypadek niekorzystnego dla nich rozstrzygnięcia.

Na rozprawie w dniu 12 lutego 2019 r. pozwana A. W. wnosiła o oddalenie powództwa w stosunku do niej z uwagi na brak legitymacji biernej, wskazując, że nie była stroną czynności prawnej zaskarżonej przez powodów. Pozwany T. W. wnosił o oddalenie powództwa w stosunku do niego, wskazując na brak istnienia przesłanek określonych w art. 527 kc.

Pełnomocników powodów cofnął na rozprawie w dniu 12 lutego 2019 r. pozew w stosunku do pozwanej A. W.. Pozwana A. W. wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu w stosunku do niej.

Pozwani wnosili ponadto o obciążenie powodów zwrotem kosztów procesu na ich rzecz.

Wyrokiem z dnia 26 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie I C 901/17 oddalił powództwo w stosunku do pozwanego T. W. oraz umorzył postępowanie w stosunku do pozwanej A. W.. Ponadto Sąd obciążył powodów J. C., A. O., A. R. i W. W. (1) solidarnie na rzecz pozwanych T. W. i A. W. zwrotem kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 5400,00 zł oraz przyznał adw. W. P. wynagrodzenie za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu wszystkich powodów w kwocie 3600,00 zł wraz z podatkiem VAT, przejmując koszty w tym zakresie na rachunek Skarbu Państwa.

Od powyższego wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu wnieśli zażalenie pozwani T. W. oraz A. W.. Natomiast powodowie J. C., A. O., A. R. i W. W. (1) wnieśli apelację od wyroku.

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2019 r. Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy umorzył postępowanie zażaleniowe.

Jednocześnie wyrokiem z dnia 10 grudnia 2019 r. Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ciechanowie, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 29 lipca 2020 r. Sąd Rejonowy w Ciechanowie umorzył postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanej A. W..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. W. (1) i J. C. są wierzycielami W. K. na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 7 listopada 2014 r. w sprawie IV P 349/12. A. O. jest wierzycielem W. K. na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 13 lutego 2015 r. w sprawie IV P 324/13. A. R. jest wierzycielem W. K. na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 28 stycznia 2015 r. w sprawie IV P 282/13 ( bezsporne ).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie M. S. ( poprzednio Komornik Sądowy M. W. ) prowadzi postępowania egzekucyjne przeciwko dłużnikowi W. K. na podstawie powyższych tytułów wykonawczych: w sprawie Km 2052/15 z wniosku wierzyciela A. O., w sprawie Km 1985/15 z wniosku wierzyciela W. W. (1), w sprawie Km 1986/15 z wniosku wierzyciela J. C. oraz w sprawie Km 2051/15 z wniosku wierzyciela A. R.. We wszystkich postępowaniach egzekucyjnych Komornik Sądowy, na wniosek wierzycieli dokonał zajęcia udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Udział ten przysługiwał na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej dłużnikowi W. K. i jego małżonce G. K. ( bezsporne ).

W dniu 14 października 2015 r. G. M. i W. W. (2) małż. K. zawarli z zięciem T. W. umowę sprzedaży udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) za cenę 20000,00 zł. T. W. przedmiotowy udział w nieruchomości nabył do majątku osobistego za wiedzą jego żony, a córki G. M. i W. W. (2) małż. K. M. K. – W.. T. W. wiedział, że jego teść W. K. prowadził działalność gospodarczą - firmę ochroniarską. Biuro firmy (...) mieściła się C. na ul. (...). T. W. w dacie zawierania umowy miał świadomość, że jego teść W. K. ma długi związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wiedział, że chodzi o należności pracownicze. Wiedział również, że W. K. nie dysponuje innym majątkiem niż przedmiotowy udział w nieruchomości ( wypis aktu notarialnego k. 78 – 80 akt I Co 393/16, zeznania pozwanego T. W. k. 329 v – 330, 471 v ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 24 stycznia 2017 r. w sprawie IV Po 17/16 Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie z wniosku wierzyciela J. C. z udziałem dłużnika W. K. i małżonki dłużnika G. K. nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, stanowiącemu prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 7 listopada 2014 r. wydany w sprawie IV P 349/12 w zakresie pkt II i V przeciwko małżonce dłużnika W. G. K. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, oddalając wniosek w pozostałym zakresie ( bezsporne ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie IV Po 14/16 Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie z wniosku wierzyciela W. W. (1) z udziałem dłużnika W. K. i małżonki dłużnika G. K. nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, stanowiącemu prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 7 listopada 2014 r. wydany w sprawie IV P 349/12 w zakresie pkt VII i X przeciwko małżonce dłużnika W. G. K. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, oddalając wniosek w pozostałym zakresie ( bezsporne ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie IV Po 10/16 Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie z wniosku wierzyciela A. R. z udziałem dłużnika W. K. i małżonki dłużnika G. K. nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, stanowiącemu prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 28 stycznia 2015 r. wydany w sprawie IV P 282/13 w zakresie pkt II i V przeciwko małżonce dłużnika W. G. K. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, oddalając wniosek w pozostałym zakresie ( bezsporne ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie IV Po 13/16 Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie z wniosku wierzyciela A. O. z udziałem dłużnika W. K. i małżonki dłużnika G. K. nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, stanowiącemu prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 13 lutego 2015 r. wydany w sprawie IV P 324/13 w zakresie pkt II i V przeciwko małżonce dłużnika W. G. K. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, oddalając wniosek w pozostałym zakresie ( bezsporne ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 24 lipca 2017 r., z uwagi na treść prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie IV Po 13/16, Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 2052/15 w części dotyczącej egzekucji z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Prawomocnym postanowieniem z dnia 24 lipca 2017 r., z uwagi na treść prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 24 stycznia 2017 r. w sprawie IV Po 17/16, Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 1986/15 w części dotyczącej egzekucji z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Prawomocnym postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2018 r., z uwagi na treść prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie IV Po 10/16, Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 2051/15 w części dotyczącej egzekucji z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Prawomocnym postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2018 r., z uwagi na treść prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie IV Po 14/16, Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 1985/15 w części dotyczącej egzekucji z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) ( odpisy postanowień k. 50, 51, 53, 54 akt I Co 1475/15 ).

W. K. zmarł dnia 12 marca 2020 r. Zgodnie z prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 20 lipca 2020 r. wydanym w sprawie I Ns 107/20 spadek po W. K. na podstawie ustawy nabyły z dobrodziejstwem inwentarza żona spadkodawcy G. W. oraz jego córka A. W. po 1/2 części ( bezsporne ).

Wysokość zadłużenia W. K. według stanu na dzień 15 maja 2020 r. wynosiła:

- w sprawie Km 2052/15 w stosunku do wierzyciela A. O. łącznie 73401,87 zł, w tym 52387,45 zł - należność główna oraz 21014,42 zł – odsetki;

- w sprawie Km 2051/15 w stosunku do wierzyciela A. R. łącznie 103917,36 zł, w tym 72516,83 zł – należność główna oraz 31400,53 zł – odsetki;

- w sprawie Km 1986/15 w stosunku do wierzyciela J. C. łącznie 63189,59 zł, w tym 45858,56 zł – należność główna oraz 17331,03 zł – odsetki;

- w sprawie Km 1985/15 w stosunku do wierzyciela W. W. (1) łącznie 68102,09 zł, w tym 46065,36 zł – należność główna oraz 22036,73 zł – odsetki.

Dotychczas prowadzone postępowania egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie M. S. ( poprzednio M. W. ) w sprawach Km 1985/15, Km 1986/15, Km 2051/15 oraz Km 2052/15 są skuteczne tylko w niewielkiej części. Na rzecz wierzycieli A. O., A. R., J. C. i W. W. (1) przekazywane były przez komornika sądowego kwoty w granicach 30 - 90 złotych. Dłużnik W. K. nie dysponował innym majątkiem niż udział w nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) ( zaświadczenia k. 322 - 325, zeznania świadka M. W. k. 463 - 463 v, zeznania powodów W. W. (1) k. 329 v, 471 - 471v, J. C. k. 329 v, 471 v, A. R. k. 329 v, 471 v, zeznania pozwanego T. W. k. 329 v - 330, 471 v ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, mając na uwadze, że żadna ze stron nie kwestionowała ich mocy dowodowej. Również zeznania przesłuchanego w sprawie świadka M. W. oraz zeznania stron nie budzą wątpliwości Sądu. Stanowią spójną i logiczną całość w kontekście dokumentacji dotyczącej prowadzonych postępowań egzekucyjnych przeciwko dłużnikowi W. K.. Szczególne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy mają zeznania pozwanego T. W., który przyznał, że w dacie nabywania udziału we współwłasności nieruchomości miał świadomość istnienia zadłużenia teścia W. K. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jak również znał charakter tych wierzytelności, wiedział, że są to należności pracownicze. Dysponował również wiedzą w zakresie sytuacji finansowej W. K., w szczególności, że zbywany udział w nieruchomości stanowi jego jedyny majątek. Okoliczność, że nie znał wysokości zadłużenia teścia W. K. nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy przy uwzględnieniu, że mógł wysokość tego zadłużenia ustalić w rozmowie ze swoim teściem przed zawarciem umowy.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwa J. C., A. O., A. R. i W. W. (1) zasługują na uwzględnienie.

Podstawę prawną żądania powodów w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 527 § 1 kc, zgodnie z którym gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli ( art. 527 § 3 kc ).

Celem tej instytucji jest zatem ochrona interesów wierzyciela na wypadek nielojalnego ( nieuczciwego ) postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swego majątku na rzecz osoby trzeciej lub majątek ten obciąża, zaciągając kolejne zobowiązania i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności. Konstrukcja ochrony pauliańskiej oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z osobą trzecią z pokrzywdzeniem wierzyciela. Ochrona ta polega na możliwości zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. W razie uwzględnienia tego żądania przez sąd wierzyciel uzyskuje możliwość dochodzenia zaspokojenia od osoby trzeciej, będącej stroną czynności prawnej uznanej za bezskuteczną wobec skarżącego, z ograniczeniem do przedmiotów majątkowych, które wskutek zaskarżonej czynności wyszły z majątku dłużnika lub do niego nie weszły. Zapadły wyrok uwzględniający powództwo oparte na skardze pauliańskiej, ma charakter konstytutywny i wywołuje skutki ex tunc, a zaskarżona umowa w stosunku wierzyciela traktowana jest tak, jakby w ogóle nie była zawarta. Uznanie umowy za bezskuteczną jedynie wobec powoda ( wierzyciela ) oznacza, że umowa ta pozostaje ważna i nadal wywołuje zamierzone przez jej strony skutki prawne w takim zakresie, w jakim można to pogodzić z realizacją roszczeń wierzyciela.

W niniejszej sprawie przedmiotem skargi wszystkich powodów jest czynność prawna w postaci umowy sprzedaży udziału wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) przez dłużnika W. K. i jego małżonkę G. K. na rzecz T. W., ich zięcia, zawarta dnia 14 października 2015 r.

Skuteczność żądania uznania czynności za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela jest uwarunkowana spełnieniem wskazanych w art. 527 kc przesłanek, tak obiektywnych, jak i subiektywnych. Analizując przepis art. 527 kc stwierdzić należy, że przesłankami skargi paulińskiej są:

1. pokrzywdzenie wierzyciela, jeżeli skutkiem czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową,

2. działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, a także

3. wiedza lub niezachowanie należytej staranności przy możliwości dowiedzenia się przez osobę trzecią o działaniu dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, przy czym wymienione przesłanki muszą być spełnione łącznie.

Ciężar udowodnienia istnienia tych przesłanek spoczywa na wierzycielu tj. powodach w sprawie niniejszej ( art. 6 kc ).

Zgodnie z art. 527 § 2 kc, czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. W judykaturze przyjmuje się, że niewypłacalność dłużnika w rozumieniu art. 527 § 2 kc oznacza taki stan majątku dłużnika, w którym egzekucja nie może przynieść zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej przeciwko temu dłużnikowi ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2000 r. w sprawie III CKN 554/98 ). Jak wskazano powyżej, stosownie do art. 527 § 3 kc, jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W ocenie Sądu, powodowie wykazali przesłanki uzasadniające uwzględnienie powództwa w trybie art. 527 kc. Podkreślić należy, że sam pozwany T. W. przyznał, że w dacie zawierania przedmiotowej umowy sprzedaży udziału w nieruchomości, jego teść W. K. nie dysponował innym majątkiem niż rzeczony udział w nieruchomości. Nie może zatem budzić wątpliwości, że obie strony umowy sprzedaży, mające przecież wiedzę na temat zadłużenia W. K. i jego źródeł, miały świadomość, że wyzbycie się przez niego właściwie jedynego składnika majątkowego, z którego może być prowadzona skuteczna egzekucja, prowadzić będzie do pokrzywdzenia wierzycieli przez co najmniej utrudnienie prowadzenia postępowania egzekucyjnego i jego znaczne wydłużenie w czasie, a wręcz jego uniemożliwienie.

Orzekając w sprawie Sąd miał nadto na uwadze, że dłużnik W. K. zmarł w dniu 12 marca 2020 r. Spadek po nim na podstawie ustawy nabyły z dobrodziejstwem inwentarza jego żona G. W. oraz jego córka A. W. po 1/2 części. W związku z tym uznać należy, że ustała wspólność majątkowa małżeńska.

Podkreślić również należy, że w dacie zawarcia umowy powodowie jako wierzyciele dłużnika W. K. nie dysponowali ( i nadal nie dysponują ) tytułem wykonawczym przeciwko małżonce dłużnika – G. K., a – co bezsporne – udział we współwłasności nieruchomości wchodził w skład majątku wspólnego dłużnika i jego małżonki. Brak tytułu wykonawczego przeciwko G. K. uniemożliwiał powodom jako wierzycielom W. K. prowadzenie przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego z tejże nieruchomości, pomimo dysponowania tytułem wykonawczym przeciwko niemu. Okoliczność ta uległa jednak zmianie, wskutek śmierci dłużnika i ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Obecnie możliwe jest prowadzenie postępowania egzekucyjnego z udziałem następców prawnych dłużnika w zakresie w jakim przysługiwał mu udział w nieruchomości.

Niewątpliwie, zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie III CZP 19/11, wierzyciel, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, może żądać na podstawie art. 527 § 1 kc uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej przez obu małżonków i dotyczącej ich majątku wspólnego, gdy małżonek dłużnika nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania w myśl art. 41 § 1 kro. Orzeczona bezskuteczność mogłaby dotyczyć zatem całej czynności prawnej tj. w niniejszej sprawie – umowy sprzedaży udziału w wysokości ½ części we współwłasności nieruchomości, wchodzącego w skład majątku wspólnego bez względu na brak możliwości uzyskania przez wierzycieli, a powodów w sprawie niniejszej, klauzuli wykonalności na swoją rzecz przeciwko małżonce dłużnika G. K.. Jednakże w niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, zasadnym jest uwzględnienie powództwa wyłącznie co do udziału w wysokości ¼ części przysługującego w związku z ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej dłużnikowi W. K. ( jego następcom prawnym ). Sąd miał bowiem na uwadze, że W. K. i G. K. pozostawali w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej, zaś zgodnie z art. 43 § 1 kro, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W związku z powyższym, Sąd uznał za bezskuteczną w stosunku do powodów J. C., A. O., A. R. i W. W. (1) umowę sprzedaży udziału w wysokości ¼ części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...), zawartą w formie aktu notarialnego rep. A nr (...) z dnia 14 października 2015 r. przed notariuszem A. P. prowadzącym Kancelarię Notarialną w C., pomiędzy W. K. a pozwanym T. W..

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony ( koszty procesu ). Sąd obciążył zatem obowiązkiem poniesienia kosztów procesu pozwanego T. W..

Sąd zasądził od pozwanego T. W. na rzecz adw. W. P. za pełnieniem obowiązków pełnomocnika z urzędu każdego z powodów J. C., A. O., A. R. i W. W. (1) za obie instancje po 2700,00 zł wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej kwoty. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu Sąd ustalił na podstawie § 8 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Wskazać należy, że zgodnie z § 6 cyt. rozporządzenia, w sprawie cywilnej, w której kosztami procesu został obciążony przeciwnik procesowy strony korzystającej z pomocy udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu, koszty, o których mowa w § 2, sąd przyznaje po wykazaniu bezskuteczności ich egzekucji. Jednocześnie Sąd obniżył należne pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie w stosunku do każdego z powodów z kwoty łącznie po 5400,00 zł ( 3600,00 zł za I instancję oraz 1800,00 zł za instancję odwoławczą ) do kwoty po 2700,00 zł, tj. o 50 %. Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 109 § 2 kpc orzekając o wysokości przyznanych stronie kosztów procesu, sąd bierze pod uwagę celowość poniesionych kosztów oraz niezbędność ich poniesienia z uwagi na charakter sprawy. Przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Podejmując więc decyzję w kwestii wysokości kosztów procesu należnych stronie reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika, sąd może nie tylko ingerować w spis kosztów, lecz także w wysokość wynagrodzenia należnego pełnomocnikowi z wyboru oraz ustanowionemu z urzędu. Sąd podziela pogląd wyrażony w uchwałach Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2015 r. w sprawie III CZP 58/15 oraz z dnia 10 lipca 2015 r. w sprawie III CZP 29/15 oraz argumenty przytoczone w ich uzasadnieniach, zgodnie z którymi, współuczestnikom formalnym ( art. 72 § 1 pkt 2 kpc ), reprezentowanym przez jednego pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym, należy się zwrot kosztów procesu, obejmujących jego wynagrodzenie ustalone odrębnie w stosunku do każdego współuczestnika. Sąd powinien jednak obniżyć to wynagrodzenie, jeżeli przemawia za tym nakład pracy pełnomocnika, podjęte przez niego czynności oraz charakter sprawy ( art. 109 § 2 kpc ). Sąd miał na uwadze, że podejmowane przez pełnomocnika z urzędu powodów czynności były tożsame w stosunku do każdego z nich.

Ponadto Sąd obciążył pozwanego T. W. obowiązkiem uiszczenia kosztów sądowych w części opłaty sądowej od pozwu, od której powodowie byli zwolnieni stosownie do art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.