Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ciechanowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Edyta Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2024 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę 6483,56 zł

I zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. kwotę 6373,94 zł ( sześć tysięcy trzysta siedemdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt cztery grosze ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. kwotę 3017,00 zł ( trzy tysiące siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 1817,00 zł ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych ) tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

IV nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwotę 1387,88 zł ( jeden tysiąc trzysta osiemdziesiąt siedem złotych osiemdziesiąt osiem groszy ) tytułem uzupełnienia kosztów procesu orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 9 stycznia 2023 r. oraz 9 lutego 2024 r.

Sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 242/21

UZASADNIENIE

Powód (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. wniósł w dniu 9 kwietnia 2021 r. ( data stempla operatora pocztowego ) pozew przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz kwoty 6483,56 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty. Wnosił ponadto o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany Towarzystwo (...) S.A. w W. wnosił o oddalenie powództwa. Wnosił ponadto o zasądzenie na swoją rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 grudnia 2020 r. doszło do zdarzenia drogowego, w której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki A. (...) nr rej. (...), stanowiący własność P. J.. W dacie zdarzenia kierowcą pojazdu był J. K.. Samochód sprawcy kolizji P. nr rej. (...), kierowany przez M. M., objęty był w dacie zdarzenia drogowego ochroną ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez Towarzystwo (...) S.A. w W. ( bezsporne ).

Na podstawie decyzji z dnia 21 stycznia 2021 r. została przyznana oraz wypłacona P. J. przez zakład ubezpieczeń sprawcy szkody Towarzystwo (...) S.A. w W. tytułem odszkodowania kwota 9911,25 zł brutto. Odszkodowanie zostało ustalone na podstawie kosztorysu naprawy, z uwzględnieniem rabatów na części i materiały lakiernicze, które na wniosek poszkodowanego zakład ubezpieczeń zaoferował się dostarczyć bezpłatni. Ponadto zakład ubezpieczeń zaproponował naprawę pojazdu w warsztacie współpracującym z ubepieczycielem ( decyzja k. 140 ).

P. J. sprzedał samochód około miesiąca po zdarzeniu drogowym. Samochód nie został naprawiony przed sprzedażą ( zeznania świadka J. K. k. 177 – 178 ).

W dniu 5 lutego 2021 r. pomiędzy P. J. a P. P. prowadzącym działalność gospodarczą doszło do zawarcia umowy cesji praw, na mocy której P. J. w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 30 grudnia 2020 r. w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...) likwidowaną przez Towarzystwo (...) S.A. w W. nr szkody (...)-02, przeniósł wszelkie przysługujące mu wierzytelności z tytułu tej szkody na rzecz P. P.. Następnie w dniu 9 lutego 2021 r. P. P. zbył nabytą od P. J. wierzytelność na rzecz (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. ( umowa przelewu wierzytelności k. 10 – 11, 13 - 15 ).

Wysokość kosztów naprawy w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...) dla stawki za jedną roboczogodzinę w wysokości 110,00 zł netto bez rabatów na części zamienne i materiały lakiernicze, z użyciem wynosi 16285,19 zł brutto, przy uwzględnieniu zastosowania części zamiennych oryginalnych – 14933,85 zł brutto, zaś przy uwzględnieniu rabatów na części zamienne i materiały lakiernicze oferowane przez ubezpieczyciela – 11424,61 zł brutto ( opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz wyceny kosztów i jakości napraw pojazdów mechanicznych mgr inż. R. S. k. 201 – 247, 314 - 358 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów, a w szczególności akt szkody ( k. 83 - 149 ), zeznań świadka J. K. ( k. 177 – 178 ), cesji wierzytelności ( k. 10 – 11, 13 – 15 ), jak również opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz wyceny kosztów i jakości napraw pojazdów mechanicznych mgr inż. R. S. k. 201 – 247, 314 – 358 ). Okoliczności związane z zakresem uszkodzeń w pojeździe P. J. związanych ze zdarzeniem drogowym z dnia 30 grudnia 2020 r., odpowiedzialność Towarzystwa (...) S.A. w W. za szkody powstałe w jego pojeździe, a będące wynikiem kolizji z dnia 30 grudnia 2020 r. oraz wysokość uznanej i wypłaconej kwoty odszkodowania nie były sporne. Wynikają wprost z akt szkody i niespornych twierdzeń stron.

Wysokość kosztów naprawy uszkodzeń samochodu osobowego marki A. (...) nr rej. (...), stanowiącego własność w dacie zdarzenia drogowego P. J., będących skutkiem zdarzenia drogowego z dnia 30 grudnia 2020 r., Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej oraz wyceny kosztów i jakości napraw pojazdów mechanicznych mgr inż. R. S.. Biegły wyczerpująco wyjaśnił wnioski opinii, przy uwzględnieniu cen dostępnych części oryginalnych z logo producenta, ceny części zamiennej dostępnej poza siecią producenta pojazdu, kosztów prac mechanika i lakiernika na rynku lokalnym. Biegły sądowy dokonał również wyliczenia wysokości odszkodowania z uwzględnieniem oferowanych przez ubezpieczyciela rabatów na części zamienne i materiały lakiernicze. W ocenie Sądu, opinia ta jest logiczna, spójna i opracowana w sposób fachowy. W związku z tym, Sąd przyjął ustalenia dokonane w tej opinii za własne.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. zasługuje na uwzględnienie w znacznej części.

Powód (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O., jako następca prawny P. J., dochodzi swego roszczenia na zasadach ogólnych, wynikających z art. 361 - 363 kc. Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega bowiem naprawieniu właśnie według tych ogólnych zasad. Wynika to z treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Z powyższego wynika, że dla oceny roszczeń odszkodowawczych powoda z tytułu uszkodzenia jego pojazdu, należało określić - według ogólnych zasad prawa cywilnego - do jakich świadczeń byłby zobowiązany posiadacz lub kierowca samochodu, z którego winy nastąpiła kolizja. W niniejszej sprawie, z uwagi na fakt, że odpowiedzialność kierowcy samochodu osobowego marki P. nr rej. (...) nie była kwestionowana, należało rozstrzygnąć jedynie zakres odpowiedzialności pozwanego, w ramach jego odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody.

W myśl art. 363 § 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego: bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

W ramach postępowania prowadzonego przez pozwany zakład ubezpieczeń w zakresie likwidacji szkody, ustalił on, że ogólna wartość odszkodowania wynieść powinna 9911,25 zł brutto. Taką też kwotę wypłacono poszkodowanemu P. J..

Powód (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O., jako następca prawny poszkodowanego P. J., nie zgadzał się z ustaloną w ten sposób wysokością odszkodowania. Wnosił, aby skalkulowanie odszkodowania nastąpiło poprzez ustalenie wartości kosztów naprawy samochodu, tak aby przywrócić jego stan sprzed zdarzenia drogowego z dnia 30 grudnia 2020 r.

Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia - w znaczeniu prawnym - stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło ( por. Kodeks Cywilny Tom I „Komentarz do artykułów 1 – 534” pod redakcją prof. E. Gniewka C.H. BECK Warszawa 2004, str. 838 ). Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzeba opowiedzieć się za takim sposobem ustalenia odszkodowania, które zapewni poszkodowanemu uzyskanie świadczenia umożliwiającego przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu sprzed wypadku. Dopiero wówczas dojdzie do pełnego odwrócenia skutków kolizji, za którą odpowiada ubezpieczyciel w ramach swej odpowiedzialności gwarancyjnej.

Skoro szkoda w tym wypadku polegała na uszkodzeniach samochodu, awarii pewnych elementów, to siłą rzeczy naprawienie szkody musi doprowadzić do usunięcia tych uszkodzeń i naprawienia lub wymiany zepsutych elementów i urządzeń. Biegły powołany w niniejszej sprawie dokonał wyliczenia wartości szkody na kwotę 16285,19 zł, przy czym w kwocie tej mieści się też wartość podatku VAT 23%. Powyższe odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, powinno bowiem obejmować również kwotę podatku od towarów i usług ( VAT ), albowiem poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jednocześnie podkreślić należy, iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11, wskazał, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli natomiast ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Sąd Najwyższy opowiedział się więc - co należy w pełni zaaprobować - że ubezpieczyciel musi uwzględnić koszty nowych części, montowanych w sytuacji napraw samochodu, który uległ zniszczeniu wskutek wypadku lub kolizji. Zaprezentowane stanowisko, które podzielane jest przez sąd orzekający w niniejszej sprawie, pozwala w pełni zaakceptować opinię biegłego mgr R. S. i według jego wyliczeń przyjąć koszt naprawy samochodu z uwzględnieniem, że decydujące znaczenie dla ustalenia kosztów naprawy samochodu ma ustalenie, że naprawa samochodu ma polegać na przywróceniu go do stanu sprzed zdarzenia drogowego w dniu 30 grudnia 2020 r. Okoliczność ta, jak wskazano powyżej, uzasadnia zastosowanie podczas naprawy części oryginalnych z logo producenta pojazdu. Podkreślić należy, że pozwany zakład ubezpieczeń, nie wykazał, co czego jest zobowiązany z mocy art. 6 kc, wykorzystanie do naprawy pojazdu części alternatywnych pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia przy wysokości należnego odszkodowania rabatów, które w procesie likwidacji szkody zastosował pozwany zakład ubezpieczeń. Poszkodowani nie mają obowiązku poszukiwania najtańszego warsztatu, czy to jeśli chodzi o stawki za roboczogodzinę, czy to ceny części zamiennych, celem minimalizacji szkody. Odszkodowanie nie należy się bowiem wyłącznie w kwocie, za którą można najtaniej naprawić pojazd, lecz w kwocie celowej i ekonomicznie uzasadnionej, a zatem co do zasady w kwocie rynkowej. Ewentualny rabat jest indywidualnym upustem w cenie, zatem ze swej istoty nie może wyznaczać rynkowej wartości/ceny danego dobra. Dodatkowo wykorzystanie w praktyce tych rabatów przez poszkodowanego z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wymagałoby konieczności przeprowadzenia naprawy w pewnej „współpracy” z zakładem ubezpieczeń, przynajmniej na etapie zamawiania części i materiałów lakierniczych, co niewątpliwie mogłoby być kłopotliwe. Zwrócić należy również uwagę na treść zawartej w decyzji o przyznaniu odszkodowania informacji o możliwości uzyskania rabatów na części zamienne. Informacja ta ogranicza się do wskazania, że kosztorys został sporządzony z uwzględnieniem rabatów na części i materiały lakiernicze, a w celu nabycia tych części lub materiałów w cenach wskazanych w kosztorysie towarzystwo prosi o kontakt. Dodatkowo w informacji zastrzeżono prawo do weryfikacji cen do cen wskazanych w kosztorysie. W ocenie Sądu tego rodzaju uboga informacja nie pozwala na postawienie poszkodowanemu zarzutu przyczynienia się przez niego do zwiększenia rozmiaru szkody przez to, że nie zdecydował się na naprawę pojazdu za pośrednictwem pozwanego towarzystwa ubezpieczeń. Pamiętać należy, że po stronie poszkodowanego występują zazwyczaj konsumenci, a zatem powinność udzielenia im wyczerpujących informacji dotyczących ich sytuacji prawnej jest tym większa, że spoczywa ona na podmiocie profesjonalnym, jakim jest towarzystwo ubezpieczeń. Uwzględniając treść dokumentów, brak podstaw do uznania, że występowała po stronie poszkodowanego świadomość, iż w przypadku nie skorzystania z propozycji pozwanej jego zachowanie będzie mogło być rozpatrywane w kategoriach przyczynienia się. Nadto w porozumieniach przedstawionych przez pozwanego w celu wykazania możliwości nabycia części z rabatem wskazano, że rabaty naliczane są od ceny detalicznej obowiązującej w danym punkcie sprzedaży. Nie wiadomo zaś jakimi cenami posługuje się dany punkt sprzedaży, z którym pozwany ma zawarte porozumienie, bowiem pozwany nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu w tym zakresie. Równie dobrze ceny części uzyskanych za pośrednictwem pozwanego po rabatach mogłyby być nie niższe od cen uwzględnionych w kosztorysie biegłego sądowego, jeżeli ceny detaliczne stosowane w przywołanych w porozumieniach punktach sprzedaży byłyby wysokie. Nie bez znaczenia jest również, że wysokość rabatów, określona wyłącznie procentowo, została przedstawiona dopiero po sporządzeniu przez biegłego sądowego opinii głównej; porozumienia wraz z załącznikami, stanowią uzupełnienie zastrzeżeń do opinii głównej zgłoszonych przez zakład ubezpieczeń. W toku postępowania likwidacyjnego nie przedstawiono poszkodowanemu konkretnych danych pozwalających na ustalenie, gdzie położonych warsztatów dotyczy oferta ubezpieczyciela i jaka jest ich odległość w stosunku do miejsca zamieszkania posiadacza pojazdu.

Tym samym wysokość odszkodowania należnego z tytułu szkody w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...) powinna wynieść kwotę 16285,19 zł. Wysokość odszkodowania należy pomniejszyć o wartość już wypłaconego przez zakład ubezpieczeń tj. o kwotę 9911,25 zł. Dodatkowa odpowiedzialność pozwanego za szkodę, jaką poniósł poprzednik prawny powoda, w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 30 grudnia 2020 r., powinna więc wynieść 6373,94 zł z tytułu uzupełnienia kosztów naprawy uszkodzeń samochodu marki A..

Sąd zasądził zatem od pozwanego zakładu ubezpieczeń na rzecz powoda (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O., jako następcy prawnego poszkodowanego P. J., kwotę 6373,94 zł tytułem należności głównej w zakresie wysokości należnego odszkodowania. Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 6373,94 zł tytułem odszkodowania, Sąd zasądził od dnia 25 czerwca 2021 r. tj. po upływie 14 dni od doręczenia pozwanemu ubezpieczycielowi odpisu pozwu. Do pozwu została dołączona prywatna ekspertyza wykonana na zlecenie powoda. Zakład ubezpieczeń dysponował zatem wiedzą o roszczeniach powoda w tym zakresie i miał możliwość zweryfikowania podjętej w toku postępowania likwidacyjnego decyzji. Podkreślić należy, że zasadniczo swoje stanowisko pozwany ubezpieczyciel wywodził z faktu oferowania zastosowania rabatów na części i materiały lakiernicze, co nie zostało w sposób należyty udokumentowane. Tym samym Sąd uznał, że roszczenie powoda było wymagalne z dniem 10 czerwca 2021 r., a w konsekwencji, że odsetki ustawowe za opóźnienie powinny być liczone od dnia 25 czerwca 2021 r. W ocenie Sądu, termin 14 – dniowy jest wystarczający na ponowne przeanalizowanie sprawy.

Z tych względów Sąd częściowo oddalił powództwo w zakresie żądania części należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 30 stycznia 2021 r. do dnia 24 stycznia 2021 r.

Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 14 ust. 1 cyt. ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Stosownie zaś do ust. 2 cyt. artykułu w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. Sąd uznał, że, wyjaśnienie okoliczności mogło nastąpić w 14 - dniowym terminie od dnia doręczenia ubezpieczycielowi odpisu pozwu wraz z prywatną kalkulacją szkody, że przed wytoczeniem powództwa powód, ani żaden z jego poprzedników prawnych, nie zgłaszał roszczenia z tytułu zaniżenia odszkodowania do zakładu ubezpieczeń.

W pkt III wyroku, Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu stosownie do art. 100 kpc, zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu, stosunkowo je rozdzielając. Sąd obciążył więc pozwany zakład ubezpieczeń kosztami procesu w całości, mając na uwadze, że powództwo zostało oddalone jedynie w części należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie.

Sąd zasądził zatem od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Business spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. kwotę 3017,00 zł. Na kwotę tę złożyły się: 400,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, 1817,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 800,00 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego sądowego orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 9 stycznia 2023 r.

Kolejno w pkt IV wyroku Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego kwot 1387,88 zł tytułem uzupełnienia kosztów procesu orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 9 stycznia 2023 r. ora 9 lutego 2024 r. ( art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 113 cyt. ustawy ).