I C 345/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Ciechanowie z 2024-11-20

Sygn. akt I C 345/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2024 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący – sędzia Daniel Mychliński

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Dorota Łęgowska

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 20 listopada 2024 r. w C.

sprawy z powództwa (...) Towarzystwa (...) S.A. w W.

przeciwko M. K. (1)

o zapłatę 1.504,94 zł

orzeka:

oddala powództwo.

UZASADNIENIE

(...) S.A. w W. wystąpiło z pozwem przeciwko M. K. (1), w którym domagał się zasądzenia od w/w pozwanego kwoty 1.504,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. Kwota dochodzona pozwem stanowiła niezapłaconą składkę z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), wynikającą z Polisy (...) nr (...) za okres od 30 marca 2022 r. do 29 marca 2023 r., w związku z przedłużeniem (prolongatą) ochrony ubezpieczeniowej na kolejny rok. Na dochodzone roszczenie złożyły się: 1.228,95 zł stanowiące należność główną wynikającą z nieopłacenia składki z polisy nr (...) i 275,99 zł stanowiące kwotę skapitalizowanych odsetek w związku z opóźnieniem płatności należność głównej za okres od 31 marca 2022 r. do 25 lutego 2024 r.

Pozwany M. K. (1) wnosił o oddalenie powództwa. Podniósł, że samochód objęty ochroną ubezpieczeniową przez (...) Towarzystwo (...) został sprzedany.

Sąd ustalił, co następuje:

Samochód C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) był własnością pozwanego M. K. (1). Na mocy umowy zawartej z (...) S.A. w W., stwierdzonej Polisą nr (...), przedmiotowy pojazd został objęty ubezpieczeniem w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w okresie od 30 marca 2021 r. do 29 marca 2022 r. Składka z tytułu tego ubezpieczenia została ustalona na kwotę 1.130,94 zł. Składka została opłacona przez właściciela.

dowód: polisa nr (...) (k. 32) i zeznania pozwanego M. K. (1) (k. 51 00:04:07-00:09:00)

W dniu 24 października 2021 r. pozwany M. K. (1) sprzedał C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) M. K. (2). W dniu 2 listopada 2021 r., działając na wniosek nowego właściciela, wydział komunikacji Starostwa Powiatowego w L. dokonał przerejestrowania tego pojazdu.

dowód: umowa sprzedaży (k. 13), pismo Starostwa Powiatowego w L. (k. 49) i zeznania pozwanego M. K. (1) (k. 51 00:04:07-00:09:00)

(...) S.A. w W. stwierdziło zawarcie następnej umowy ubezpieczenia OC C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), obejmującej okres od 30 marca 2022 r. do 29 marca 2023 r., co zostało potwierdzone wystawieniem polisy nr (...). Składka z tytułu tego ubezpieczenia została ustalona na kwotę 1.228,95 zł.

dowód: polisa nr (...) (k. 16)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przywołanych wyżej dowodów.

W istocie wszystkie okoliczności tej sprawy ustalono w oparciu o dokumenty, tj. w oparciu o polisy wystawione przez powoda, umowę sprzedaży złożoną przez pozwanego i pismo Starostwa Powiatowego w L.. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Fakty ustalone na podstawie tych dokumentów znalazły potwierdzenie w zeznaniach pozwanego, które sąd uznał za wiarygodne. Strony powodowa zeznań tych nie zakwestionowała.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne, albowiem w okolicznościach tej sprawy nie zachodziły podstawy do przedłużenia umowy ubezpieczenia i obciążenia pozwanego obowiązkiem zapłaty składki za ten kolejny okres.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. Generalną zasadą jest – co wynika z art. 26 w/w ustawy – że umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawiera się na okres 12 miesięcy.

Strony, czego pozwany nigdy nie kwestionował, łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdu dotycząca C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 30 marca 2021 r. do 29 marca 2022 r.

W trakcie trwania przedmiotowej umowy – co zostało niezbicie wykazane – pozwany sprzedał jednak swój samochód. Taką sytuację regulują przepisy zawarte w art. 32 w/w ustawy.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 tej ustawy, posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, jest obowiązany do przekazania posiadaczowi, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu, o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu. Stosownie zaś do art. 32 ust. 4 w/w ustawy, posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, ponosi solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia prawa własności do dnia powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o okolicznościach, o których mowa w przytoczonym wyżej ustępie 1 tego artykułu.

Pozwany odpowiadałby więc ewentualnie za zapłatę składki z tytułu ubezpieczenia w/w pojazdu w okresie od 30 marca 2021 r. do 29 marca 2022 r., albowiem nie powiadomił on ubezpieczyciela o sprzedaży tego samochodu.

Brak jest jednak podstaw do obciążania pozwanego obowiązkiem zapłaty składki z tytułu przedłużenia tej umowy na kolejny okres, tj. od 30 marca 2022 r. do 29 marca 2023 r.

Zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

Powyższy przepis, jak słusznie wskazuje się w doktrynie, to tzw. klauzula prolongacyjna, która w celu zapewnienia nieprzerwanej ochrony ubezpieczeniowej przewiduje „milczące" zawarcie umowy ubezpieczenia na okres następnych 12 miesięcy. Dochodzi w takim wypadku do przedłużenia stosunku ubezpieczeniowego z mocy ustawy.

Stosownie zaś do art. 31 ust. 1 w/w ustawy, w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, wypowie ją na piśmie. W przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC, ulega ona rozwiązaniu z dniem jej wypowiedzenia. Przepisów art. 28 nie stosuje się.

Wyraźne zastrzeżenie zawarte w ostatnim zdaniu tego przepisu oznacza, że w przypadku przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu w trakcie obowiązywania umowy nie dochodzi do automatycznego odnowienia się umowy ubezpieczenia na podstawie przytoczonego wyżej art. 28.

W przypadku przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu i niezłożenia przez aktualnego posiadacza oświadczenia o wypowiedzeniu umowy będzie ona wprawdzie obowiązywała, ale jedynie do upływu czasu, na jaki została zawarta, bez możliwości zastosowania klauzuli prolongacyjnej na kolejny okres 12 miesięcy (zob. J. Miaskowski, K. Niezgoda, P. Skawiński, Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Komentarz. Warszawa 2012, publ. Legalis)

Pozwany pomimo obowiązku wynikającego z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nie powiadomił ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu. Spór w niniejszej sprawie dotyczył więc ustalenia, czy przedmiotowa polisa ubezpieczeniowa została skutecznie przedłużona.

W interesie zbywcy leży jak najszybsze dokonanie powiadomienia zakładu ubezpieczeń o fakcie zbycia pojazdu i danych osobowych nabywcy, gdyż zbywca wraz z nabywcą ponoszą solidarną odpowiedzialność za uiszczenie składki ubezpieczeniowej należnej do dnia powiadomienia. Opieszałość zbywcy może spowodować konieczność zapłacenia przez niego składki za okres ubezpieczenia po zbyciu pojazdu. W takiej sytuacji zakład ubezpieczeń samodzielnie decyduje, czy zapłaty całości zaległej składki zażąda od zbywcy lub nabywcy, czy też od obu łącznie.

W przedmiotowej sprawie powód dochodził jednak należności wynikłej z umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC przedłużonej w oparciu o art. 28 w/w ustawy za okres od 30 marca 2022 r. do 29 marca 2023 r. Skoro zaś pozwany zbył samochód objęty umową ubezpieczenia OC w dniu 24 października 2021 r., w niniejszej sprawie znalazł zastosowanie art. 31 ust. 1 zdanie ostatnie ustawy, który wyłącza możliwość przedłużenia umowy ubezpieczenia OC w oparciu o art. 28.

Wbrew twierdzeniom powoda do wznowienia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC z mocy prawa zatem nie doszło.

W ocenie Sądu w aktualnym stanie prawnym przyjąć należy, że brak wywiązania się przez posiadacza z obowiązku nałożonego na niego w art. 32 ust. 1 ustawy skutkuje jedynie odpowiedzialnością solidarną poprzedniego i aktualnego posiadacza za zapłatę składki związanej z umową ubezpieczenia za okres do chwili powiadomienia ubezpieczyciela o przeniesieniu własności, a najpóźniej do czasu wygaśnięcia umowy ubezpieczenia – czyli mając na uwadze treść art. 31 ust. 1 zdanie ostatnie ustawy – do daty wskazanej w umowie ubezpieczenia zawartej przez tego posiadacza pojazdu, który zawarł umowę ubezpieczenia.

W konsekwencji mając na uwadze treść art. 31 ust. 1 z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z którego jasno wynika, iż art. 28 ww. ustawy nie stosuje się w przypadku przejścia prawa własności na inną osobę w trakcie umowy ubezpieczenia, stwierdzić należało, że w okolicznościach niniejszej sprawy polisa ubezpieczeniowa nie została skutecznie przedłużona, a tym samym żądanie zapłaty składki za okres od 30 marca 2022 r. do 29 marca 2023 r. było bezzasadne.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dorota Łęgowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Ciechanowie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Daniel Mychliński
Data wytworzenia informacji: