I C 354/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Ciechanowie z 2024-01-23
Sygn. akt I C 354/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 stycznia 2024 r.
Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący Sędzia Lidia Grzelak
Protokolant st. sekr. sąd. Marzena Stańczak
po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2024 r. w Ciechanowie
na rozprawie
sprawy z powództwa N. M.
przeciwko P. P.
o zapłatę 1150,00 zł
1. powództwo oddala;
2. oddala wniosek powoda N. M. o zwrot kosztów procesu.
Sędzia Lidia Grzelak
Sygn. akt I C 354/23
UZASADNIENIE
Powód N. M. wniósł w dniu 26 maja 2023 r. ( data stempla operatora pocztowego ) pozew przeciwko P. P., wnosząc o zasądzenie na swoją rzecz kwoty 1150,000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2022 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.
Pozwany P. P. w odpowiedzi na pozew wnosił o oddalenie powództwa oraz obciążenie powoda N. M. kosztami procesu.
Sąd ustalił, co następuje:
P. P. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) P. P. w C.. Głównym przedmiotem jego działalności jest produkcja mebli: kuchennych, biurowych, sklepowych i innych ( bezsporne ).
N. M. i P. P. w drugiej połowie sierpnia 2022 r. zawarli umowę, której przedmiotem było wykonanie stolika kawowego o wymiarach 0,90 m x 0,50 m w stylu loft z półką i szufladą oraz blatem wykonanym z żywicy i drewna; nogi stolika miały być wykonane z metalowych profili. Strony uzgodniły kolor żywicy i jej transparentność. Wzór stolika był zbliżony do wybranego przez N. M. wzoru w internecie, stanowiącego projekt innego wykonawcy; główne zmiany dotyczyły użycia żywicy, usytuowania szuflady oraz materiału, z którego wykonane miały być nogi stolika ( bezsporne ).
W dniu 29 sierpnia 2022 r. N. M. uiścił na rzecz P. P. kwotę 1150,00 zł tytułem „zaliczki” stanowiącej połowę uzgodnionego wynagrodzenia za wykonanie stolika ( bezsporne ).
W dniu 19 listopada 2022 r. P. P. okazał N. M. stolik. N. M. miał zastrzeżenia co do sposobu i jakości jego wykonania. Żywica miała pęcherze powietrzne, widoczne były przez nią elementy konstrukcji. Nogi stolika wykonane były zgodnie z umową z profili stalowych ale inną techniką niż oczekiwał tego N. M.; nie były też wykończone od spodniej strony. Szuflada nie miała żadnego systemu otwierania. Widoczne były ślady szpachlowania blatu oraz ślady po wkrętach. Elementy stolika były też źle spasowane ( zeznania powoda N. M. k. 56 – 58 ).
N. M. i P. P. uzgodnili wykonanie prac w zakresie systemu otwierania szuflady, usunięcia pęcherzy z żywicy, zaślepienia otworów po wkrętach, ponowne malowanie nóg stolika oraz poprawienie konstrukcji stolika. Ponowny odbiór stolika został ustalony na 24 grudnia 2022 r. N. M. nie odebrał stolika i zażądał zwrotu zapłaconej kwoty. W jego ocenie nie została w sposób prawidłowy poprawiona konstrukcja stolika; nogi stolika nie zostały zabezpieczone od spodu w sposób uniemożliwiający uszkodzenie podłogi podczas jego przesuwania. Pęcherze powietrza w żywicy nadal były zauważalne, choć w mniejszej liczbie. (...) otwierania szuflady nie spełniał jego oczekiwań. Ponadto nie zostało wykonane szlifowanie stołu ( zeznania powoda N. M. k. 56 – 58 ).
Pismem z dnia 28 grudnia 2022 r. N. M. wezwał P. P. do zwrotu kwoty 1150,00 zł. P. P. wezwanie do zwrotu należności otrzymał dnia 30 grudnia 2022 r. Nie zwrócił żądanej kwoty N. M. ( bezsporne ).
P. P. nie uznaje zastrzeżeń N. M. co do jakości wykonanego stolika kawowego ( bezsporne ).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, w tym korespondencji stron, zdjęć, wydruku przykładowego stolika, potwierdzenia przelewu, wezwania do zapłaty oraz zeznań powoda N. M.. Wskazane dowody są w pełni wiarygodne, dotyczą okoliczności w znacznej mierze okoliczności bezspornych co do zawarcia umowy oraz uzgodnionej ceny.
Okoliczność, czy stolik miał być wykonany w terminie 6 tygodni, jak twierdzi powód, czy też w terminie 6 – 8 tygodni, jak twierdzi pozwany, nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a zebrane w sprawie dowody nie pozwalają na dokonanie stanowczych ustaleń w tym zakresie.
Kwestią sporną, stanowiąca oś niniejszego procesu, jest natomiast jakość wykonanego stolika kawowego, jak też jego zgodność z umowa stron. Niewątpliwie, już podczas pierwszego terminu odbioru stolika powód N. M. zgłaszał pewne uwagi co do jakości wykonywanych prac bądź ich zgodności z umową, co częściowo potwierdza pozwany P. P. w odpowiedzi na pozew. Okoliczność ta, znajduje potwierdzenie wprost w wyznaczeniu drugiego terminu odbioru stolika i wykonaniu poprawek przez pozwanego P. P., jednakże, jak twierdzi powód N. M., tylko co do części jego zastrzeżeń. Należy jednak zauważyć, że brak jest szczegółowego projektu zamawianego stolika, za wyjątkiem zbliżonego wydruku z internetu innego projektu. Przedstawione przez pozwanego P. P. nie pozwalają na ocenę jakości wykonania prac, tym bardziej, że strony nie były zgodne w zakresie sposobu np. wykonania nóg stolika czy szuflady. Brak jest okoliczności pozwalających na ustalenie czy podnoszone przez powoda N. M. wady są wynikiem niewłaściwego wykonania mebla, w szczególności czy podnoszone zastrzeżenia dotyczące np. widoczności konstrukcji stalowej przez żywicę, ilości pęcherzy powietrza w żywicy, zastosowany system otwierania szuflady czy też sposób wykonania nóg, są wynikiem nieprawidłowego wykonania czy też należy ocenić je w kontekście estetyki wykonania i to przez pryzmat oczekiwań powoda N. M.. Zebrany materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie szczegółów umowy stron, co nie pozwala na ocenę zarzutów powoda co do niezgodności wykonania stolika z tą umową.
Sąd zważył, co następuje:
W ocenie Sądu, powództwo N. M. nie zasługuje na uwzględnienie.
Bezspornym jest w sprawie, że powoda N. M. i pozwanego P. P. łączyła umowa o dzieło w rozumieniu art. 627 kc. Zgodnie bowiem z art. 627 kc, przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie ( tu: pozwany ) zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający ( tu: powód ) do zapłaty wynagrodzenia. Przy czym owym oznaczonym dziełem, przedmiotem umowy w niniejszym postępowaniu było wykonanie stolika kawowego. Pozwany P. P. miał wykonać stolik kawowy, zaś powód N. M. zapłacić za wykonany z materiałów pozwanego stolik. Bezspornym było również, że pozwany P. P. wykonał stolik z opóźnieniem, zaś powód wypłacił mu umówione wynagrodzenie zaliczkowo w kwocie 1150,00 zł.
Sąd ustalił ponadto, że powód N. M. zgłaszał zastrzeżenia co do jakości wykonanego stolika. Po wykonaniu dodatkowych prac przez pozwanego P. P. powód N. M. ostatecznie zrezygnował z odebrania stolika i zażądał zwrotu kwoty 1150,00 zł wskazując na nieusunięcie części wad zgłaszanych podczas pierwszego terminu odbioru, do których wykonania – jak twierdzi –zobowiązał się pozwany P. P..
Jak wskazano powyżej, pozwany P. P. kwestionował zarzuty dotyczące jakości wykonanych prac bądź ich niezgodności z umową. Powód N. M. nie przedstawił dowodów, do czego jest zobowiązany z mocy art. 6 kc, pozwalających na ustalenie treści umowy stron ( szczegółowego projektu stolika ) oraz na ocenę prawidłowości wykonanych prac bądź zgodności wykonanego stolika z umową. Powód poprzestał na zakwestionowaniu jakości prac czy ich niezgodności z umową, wskazując, że zdjęcia stolika przedstawione przez pozwanego nie oddają jego rzeczywistego stanu. Brak jest możliwości oceny prawidłowości zastosowanego systemu otwierania szuflady czy też jakości użytej żywicy, co wymaga wiadomości specjalnych, podobnie jak ocena przyczyn widoczności elementów stalowej konstrukcji przy zastosowaniu transparentnej żywicy. Oceniając zarzuty powoda N. M., abstrahując od ich zasadności, wskazać należy, że wskazywane przez niego wady nie wpływają na funkcjonalność mebla, nie zachodzi konieczność jego ponownego wykonania, a jedynie pogarszają estetykę produktu.
Nie ulega wątpliwości, że w wypadku konieczności ustalenia jakości wykonanych prac niezbędna jest wiedza specjalistyczna. W związku z tym konieczne było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego za zakresu meblarstwa. Należy podkreślić, że to opinia biegłego ma wyjaśnić Sądowi wątpliwości, które powstają u osób niedysponujących wiedzą specjalistyczną, a w dalszej kolejności umożliwić Sądowi analizę i ocenę ustalonych okoliczności sprawy przez pryzmat niezbędnej wiedzy specjalistycznej. Biegły wspiera sąd orzekający w obowiązku wszechstronnego i rzetelnego kształtowania przekonania o prawdziwości twierdzeń i faktów. Na tle innych osobowych środków dowodowych, zeznań świadków i stron, dowód z opinii biegłego – jak stwierdził to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 7 listopada 2000 r. wydanym w sprawie I CKN 1170/98 – wyróżnia specjalny jego przedmiot, cel, charakter oraz specyficzne, właściwe tylko jemu, kryteria oceny. Z istoty i celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeżeli rozstrzygniecie sprawy wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłego jest koniecznością. Oznacza to, że nie można zastąpić opinii biegłego innymi środkami dowodowymi.
W niniejszej sprawie konieczność przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego wynikała stąd, że inaczej nie można było ustalić – w kontekście stanowiska pozwanego P. P., który negował zarzuty co do sposobu wykonania stolika, jak i jego jakości – czy wady te powstały w wyniku wykonania stolika niezgodnie z projektem i zasadami produkcji. Wbrew przekonaniu powoda N. M., nie można dokonać tych ustaleń wyłącznie na podstawie jego zeznań co do jakości wykonanych prac i ich niezgodności z umową.
W tym stanie rzeczy, to na powodzie N. M. spoczywał ciężar udowodnienia tego faktu, zgodnie z ogólną zasadą ciężaru dowodu wynikającą z treści art. 6 kc. Powód wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego jednak nie zgłosił, pomimo stanowiska pozwanego w zakresie prawidłowości wykonania mebla. Procesem cywilnym rządzi zasada kontradyktoryjności, nakładająca na strony uczestniczące w procesie obowiązek przedstawienia materiału faktycznego i dowodowego oraz wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy; zasadę tę odzwierciedlają art. 6 kc ( ciężar udowodnienia przez stronę faktu, z którego wywodzi skutki prawne ) oraz art. 232 kpc ( obowiązek wskazania dowodów dla stwierdzenia owych faktów ).
Podkreślić należy, że jakakolwiek wada dzieła nie zaspokaja oznaczonego interesu zamawiającego. W takich sytuacjach wybór roszczeń z tytułu odpowiedzialności za wady, jako szczególnego reżimu odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania, czy też wynikających z ogólnych przepisów dotyczących niewykonania zobowiązania, należy do uprawnionego ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2021 r. w sprawie CSKP 10/21 ).
Z uwagi na treść żądania powoda N. M. uznać należy zatem, że podstawą odpowiedzialności pozwanego P. P. są przepisy dotyczące odstąpienia od umowy. Powód domagał się od pozwanego zwrotu wynagrodzenia wypłaconego w związku z zawartą przez strony umową o dzieło, dotyczącą wykonania stolika kawowego.
W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, podstawą roszczenia powoda jest odpowiedzialność za wady dzieła, do których – stosownie do art. 638 § 1 kc - stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Odstąpienie od umowy w przypadku rękojmi przy sprzedaży przewiduje art. 560 § 1 zd. pierwsze kc, zgodnie z którym jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Wskazać jednak należy, że zgodnie z przepisem art. 560 § 4 kc kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna. Pojęcie wadliwości rzeczy reguluje art. 556 1 § 1 kc, zgodnie z którym wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli: 1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; 2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; 3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia; 4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Uznanie roszczenia powoda za zasadne wymagałoby zatem przyjęcia, że wykonany stolik ma wady istotne, czy to na tyle znaczące, że nie można mówić o ukończeniu dzieła, czy też inne wady istotne, uzasadniające złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy na podstawie art. 560 § 1 kc. W świetle dokonanych ustaleń faktycznych Sad powziął wątpliwości czy dzieło wykonane przez pozwanego zawiera wady i usterki, związane przede wszystkim z jakością wykonania czy też zgodnością z umową, a jak wskazano powyżej brak jest możliwości ustalenia szczegółowych uzgodnień stron. Brak jest podstaw do przyjęcia, że podnoszone przez powoda N. M. wady, przy założeniu ich istnienia, a których istnienie pozwany P. P. kwestionuje, są wadami istotnymi, a tylko takie wady uzasadniają odstąpienie od umowy. Brak jest okoliczności uzasadniających przyjęcie, że wskazywane przez powoda wady wpływają na funkcjonalność produktu, a jedynie pogarszają estetykę produktu. Nie zmienia tej oceny, nieprawidłowa obróbka nóg stolika od strony spodniej, co przyznał pozwany, wskazując jednak, że w tym zakresie prace nie zostały wykonane do końca, co wynika z technologii ( założenie podkładek ). Wykonany przez pozwanego stolik jest zdatny do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Zarzuty dotyczące np. pęcherzy powietrza w żywicy, widoczność elementów konstrukcyjnych czy brak dokładnego spasowania elementów niewątpliwie wpływające na estetykę rzeczy, nie pozwalają jednak na przyjęcie, że w dziele istnieją wady istotne, w rozumieniu przepisów o rękojmi za wady rzeczy. W zakresie innych zarzutów np. sposobu otwierania szuflady czy wykonania nóg nie można ustalić jaka była w tym zakresie umowa stron, co nie zmienia faktu, że również w tym zakresie, jeżeli wykonanie nastąpiło niezgodnie z umową, to wady nie mają charakteru wad istotnych.
Wskazać również należy, że Sąd miał na uwadze, że istotność wady należy oceniać z perspektywy zamawiającego, jednak w ocenie Sądu, w przypadku gdy dzieło można użytkować zgodnie z przeznaczeniem, a powód nie wykazał, aby umowa przewidywała wykonanie dzieła w inny sposób, czy z innych materiałów, brak jest podstaw do przyjęcia wady istotnej.
Wada dzieła jest bowiem istotna, jeżeli wyłącza normalne korzystanie z rzeczy zgodnie z celem zawartej umowy, jeżeli czyni dzieło niezdatnym do zwykłego użytku albo sprzeciwia się wyraźnie umowie, a ocena, czy wada istotna musi uwzględniać okoliczności konkretnej umowy o dzieło. To, ze wady dzieła czynią je niezdatnym do zwykłego użytku albo sprzeciwiają się wyraźnie umowie winien wykazać zamawiający, stosownie do art. 6 kc ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30 maja 2014 r. w sprawie I ACa 124/14 ). Podkreślić należy, że tylko w razie uznania dzieła za obarczone wadą istotną uruchamiają się przepisy pozwalające na skuteczne odstąpienie od umowy, konsekwencją czego jest prawo żądania zwrotu świadczenia wypłaconego pozwanemu.
W związku z powyższym, Sąd uznał powództwo N. M. za nieudowodnione i niezasadne, a zatem podlegające oddaleniu.
Sąd oddalił żądanie powoda zwrotu kosztów procesu, mając na uwadze, że przegrał sprawę, a zatem to powoda obciąża obowiązek ponoszenia kosztów procesu na zasadach ogólnych ( art. 98 kpc a contrario w zw. z art. 108 § 1 kpc ).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Ciechanowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Lidia Grzelak
Data wytworzenia informacji: