Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ciechanowie

POSTANOWIENIE

Dnia 30 stycznia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Marzena Stańczak

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2024 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z wniosku M. C. (1)

z udziałem Skarbu Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo C., B. B. (1), A. Z., S. F., I. F., W. D., B. D., B. L., P. J., D. J. (1), P. C., I. K., M. M. (1), O. Ż. i małoletniego R. G.

o zasiedzenie

postanawia:

I stwierdzić, że M. Z. w udziale wynoszącym 5/8 ( pięć ósmych ) części oraz M. C. (1), B. B. (1) i A. Z. w udziałach wynoszących po 1/8 ( jedna ósma ) części nabyli przez zasiedzenie na zasadach współwłasności własność nieruchomości położonej w C. gmina S. składającej się z działek:

1.  z dniem 1 stycznia 2004 r. działki oznaczonej numerem (...) o powierzchni 0,0003 ha, stanowiącej część działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

2.  z dniem 1 stycznia 2004 r. działki oznaczonej numerem (...) o powierzchni 0,0032 ha, stanowiącej część działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

3.  z dniem 1 stycznia 2004 r. działki oznaczonej numerem (...) o powierzchni 0,0017 ha, stanowiącej część działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

II stwierdzić, że M. C. (1), B. B. (1) i A. Z. nabyły przez zasiedzenie z dniem 1 października 2005 r. w udziałach wynoszących po 1/3 ( jedna trzecia ) części na zasadach współwłasności własność nieruchomości położonej w C. gmina S. stanowiącej działkę oznaczoną numerem (...) o powierzchni 0019 ha, stanowiącą część działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

III stwierdzić, że działki położone w C. gmina S. oznaczone numerami 127/1, 128/1, 129/1 oraz (...) opisane w pkt I i II postanowienia, stanowiące działkę oznaczoną numerem (...) o powierzchni 0,0071 ha przedstawione są na mapie sytuacyjnej z projektem podziału działek oznaczonych numerami (...) wraz z wykazem zmian gruntowych z połączenia działek w jedną działkę nr (...), sporządzonych przez biegłą sądową w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. w dniu 6 lipca 2021 r., przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem ewidencyjnym p. (...).2021. (...) w dniu 21 lipca 2021 r., przy czym mapa wraz z wykazem zmian gruntowych stanowią integralną część niniejszego postanowienia;

IV nakazać ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od wnioskodawczyni M. C. (1) kwotę 5618,12 zł ( pięć tysięcy sześćset osiemnaście złotych dwanaście groszy ) tytułem uzupełnienia kosztów postępowania orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 30 stycznia 2019 r., 16 sierpnia 2021 r. oraz 2 września 2022 r.;

V przyznać adw. W. P. za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu wnioskodawczymi M. C. (1) wynagrodzenie w kwocie 1800,00 zł ( jeden tysiąc osiemset złotych );

VI przyznane w pkt V wynagrodzenie nakazać Skarbowi Państwa wypłacić adw. W. P. z sum budżetowych, koszty pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni przejmując na rachunek Skarbu Państwa;

VII przyznać adw. G. O. za pełnienie obowiązków kuratora małoletniego uczestnika postępowania R. G. wynagrodzenie w kwocie 1440,00 zł ( jeden tysiąc czterysta czterdzieści złotych ) wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej sumy;

VIII przyznane w pkt VII wynagrodzenie nakazać Skarbowi Państwa wypłacić adw. G. O. z sum budżetowych, koszty kuratora małoletniego uczestnika postępowania przejmując na rachunek Skarbu Państwa;

IX w pozostałym zakresie pozostawić wnioskodawczynię i uczestników postępowania przy poniesionych kosztach postępowania związanych z ich udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 43/18

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. C. (1) wnosiła o stwierdzenie, że nabyła przez zasiedzenie własność zabudowanej nieruchomości położonej w C. gmina S., składającej się z części działek oznaczonych w ewidencji gruntów numerami (...), 127, 128 oraz 129. W toku postępowania wnioskodawczyni sprecyzowała stanowisko wnosząc o stwierdzenie, że nabyła przez zasiedzenie z dniem 1 października 2005 r. własność nieruchomości, stanowiącej projektowaną działkę oznaczoną numerem (...), składającą się z działek oznaczonych numerami (...), zgodnie z opinią biegłej sądowej w zakresie geodezji inż. D. S., ewentualnie, w zakresie działek nr (...), że nabycie przez zasiedzenie nastąpiło na rzecz M. i S. małż. Z. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej.

Uczestniczki postępowania B. B. (1) i A. Z. przyłączyły się do wniosku.

Uczestnik postępowania Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo C. pozostawił wniosek do uznania sądu, wskazując, że nabycie przez zasiedzenie części działki nr (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa mogło nastąpić z datą 1 października 2005 r.

Uczestnik postępowania S. F. wnosił o oddalenie wniosku w zakresie zasiedzenia części działek nr (...).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 5 marca 2018 r. Sąd zwolnił wnioskodawczynię od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od wniosku.

Postanowieniem z dnia 14 listopada 2022 r. ustanowiono dla wnioskodawczyni pełnomocnika z urzędu w osobie adw. W. P., wskazanego przez (...) w P.. Pełnomocnik wnioskodawczyni popierał wniosek. Wniósł ponadto o przyznanie wynagrodzenia za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni.

Małoletni uczestnik postępowania R. G. był reprezentowany w sprawie przez kuratora w osobie adw. G. O., który przyłączył się do wniosku. Wnosił ponadto o przyznanie wynagrodzenia za pełnienie obowiązków kuratora małoletniego uczestnika postępowania.

Pozostali uczestnicy postępowania I. F., W. D., B. D., B. L., P. J., D. J. (1), P. C., I. K., M. M. (1) i O. Ż. nie zajęli stanowiska w sprawie.

W dniu 10 stycznia 2019 r. w dzienniku „Rzeczpospolita” ukazało się ogłoszenie o toczącym się postępowaniu.

W okresie od dnia 12 września 2019 r. do dnia 18 marca 2021 r. postępowanie w sprawie było zawieszone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. C. (1) jest właścicielem działki nr (...) położonej w C. gmina S., dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) ( bezsporne ).

Działka nr (...) sąsiaduje m. in. z działkami:

- nr (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa - Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo C., dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

- nr 127, stanowiącej własność I. i S. małż. F. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

- nr 128, stanowiącej własność I. i S. małż. F. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) oraz

- nr 129, stanowiącej własność spadkobierców W. R. na zasadach współwłasności: B. L., P. J. i D. J. (1), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) ( bezsporne ).

Działkę nr (...) na podstawie umowy z dnia 7 grudnia 1968 r. zawartej bez formy aktu notarialnego nabyli M. i S. małż. Z. od W. i A. małż. Rudnickich. W dacie zakupu nieruchomość była zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym murowanym, przylegającym do drogi publicznej, oraz ogrodzona drewnianym płotem. M. i S. małż. Z. bezpośrednio po nabyciu nieruchomości, zamieszkali na niej wraz z córkami. Małż. Z. nabyli własność nieruchomości na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej z dniem 4 listopada 1971 r. w trybie przepisów ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych ( akta uwłaszczeniowe – koperta k. 290 ).

Właścicielami nieruchomości, stanowiącej działkę oznaczoną nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) byli Z. i T. małż. F.. Własność nieruchomości uzyskali z dniem 4 listopada 1971 r. w trybie przepisów ustawy uwłaszczeniowej. Działka jest zalesiona. S. F. była na działce jako dziecko. Potem był obejrzeć działkę po otrzymaniu jej od rodziców na mocy umowy darowizny z 14 lipca 2003 r. Rodzina F. korzystała z działki nr (...): zbierali grzyby w okresie jesiennych, zbierali też suche drzewo na opał. W 1995 r. wycieli drzewo na budowę domu S. F.. S. F. drewniany budynek gospodarczy, znajdujący się w posiadaniu M. C. (1) zauważył około 2005 r. Nie miał wówczas świadomości, że budynek stoi częściowo w granicach działki nr (...) ( akta księgi wieczystej KW (...), zeznania uczestnika postępowania S. F. k. 325 – 326, 401 ).

Właścicielem nieruchomości, stanowiącej działkę oznaczoną nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...), była A. W., która w dniu 22 czerwca 2006 r. sprzedała ją na rzecz B. i W. małż. D.. Działka jest zalesiona. Umową z dnia 29 września 2020 r. zbyli przedmiotową działkę na rzecz S. i I. małż. F. ( wypisy aktów notarialnych k. 284 – 286, 348 - 352 ).

Właścicielem nieruchomości, stanowiącej działkę oznaczoną numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...), byli od lutego 1931 r. A. i K. małż. W., następnie na mocy darowizny z dnia 12 września 1965 r. ich córka H. R., a od 29 października 1986 r. jej syn W. R., również na podstawie umowy darowizny. W. R. zmarł dnia 21 czerwca 2017 r. Był kawalerem, nie miał dzieci. Nie toczyło się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po W. R. i nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia. Jego rodzice: H. R. i J. R. zmarki przed jego śmiercią. Miał siostry B. L. oraz D. J. (2), która zmarła dnia 22 września 2015 r. Do kręgu jej spadkobierców ustawowych należą mąż D. J. (1) oraz syn P. J.. Działka jest zalesiona ( odpisy skrócone aktów zgonu k. 105, 155, 156, 157, odpis skrócony aktu urodzenia k. 162, wypisy aktów notarialnych k. 354 – 356, 358 - 359 ).

M. i S. małż. Z. zamieszkiwali na nieruchomości od daty jej nabycia, dbali o jej stan. Obecnie na działce znajdują się jeszcze drewniany budynek - garaż. Ogrodzenie zostało wymienione na nowe, ale nie zmieniono jego położenia; w miejsce drewnianego płotu postawiono ogrodzenie z metalowych sztachet na podmurówce. Część ogrodzenia została wymieniona w 2009 r., a część w 2015 r. Za posesją małż. Z. istniała droga, jednak obecnie nie pozostały żadne jej ślady. B. B. (1) wyprowadziła się od rodziców w 1973 r. Przed jej wyprowadzką z domu rodzinnego, ojciec M. Z. postawił drewniany budynek na tyłach działki nr (...), na wprost bramy wjazdowej, od strony działek leśnych oznaczonych numerami 127, 128 i 129. Potem ten budynek był przez niego remontowany ( protokół oględzin ze zdjęciami k. 293 – 309, zeznania świadków Z. K. k. 38, L. G. k. 38 – 39, 429 – 430, zeznanie wnioskodawczyni M. C. (1) k. 324 – 325, 400, zeznania uczestniczek postępowania B. B. (1) k. 400, A. Z. k. 400 - 401 ).

S. Z. zmarła dnia 23 kwietnia 1995 r. M. Z. zmarł dnia 25 sierpnia 2005 r. Spadek po S. Z. nabył mąż M. Z. oraz córki B. B. (1), M. C. (1) i A. Z. po ¼ części. Spadek po M. Z. nabyły córki B. B. (1), M. C. (1) i A. Z. po 1/3 części. Od śmierci M. Z. działka nr (...) oraz sąsiednie działki w granicach istniejącego ogrodzenia znajdują się w wyłącznym posiadaniu M. C. (1) ( odpisy skrócone aktów zgonu k. 51, 52, odpis postanowienia k. 53 ).

W dniu 12 marca 2008 r. B. B. (1), M. C. (1) i A. Z. dokonały zniesienia współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...), przez przyznanie jej na rzecz M. C. (1) bez żadnych spłat i dopłat ( umowa zniesienia współwłasności k. 55 – 57 ).

M. C. (1) dowiedziała się, że w jej posiadaniu są części działek sąsiednich, dopiero w 2017 r. w związku z prowadzoną przez Nadleśnictwo C. inwentaryzacją gruntów ( wezwanie k. 30, notatka służbowa k. 43 - 44, zeznania świadka P. G. k. 45 – 46, zeznania wnioskodawczyni M. C. (2) k. 19 – 20, 400 ).

M. C. (1) jest wdową. Jej mąż M. C. (3) zmarł dnia 20 lipca 1983 r. Małż. C. mieli czworo dzieci: M. M. (1), I. K., P. C. i K. G., która zmarła dnia 22 września 2014 r., pozostawiając córkę O. Ż. i małoletniego syna R. G. ( bezsporne ).

W posiadaniu M. C. (1) znajdują się następujące części sąsiednich działek:

- z działki nr (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa - Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo C., dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działka o powierzchni 0,0019 ha oznaczona numerem (...);

- z działki nr (...), stanowiącej własność I. i S. małż. F. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działka o powierzchni 0,0003 ha oznaczona numerem 127/1;

- z działki nr (...), stanowiącej własność I. i S. małż. F. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działka o powierzchni 0,0032 ha oznaczona numerem 128/1;

- z działki nr (...), stanowiącej własność spadkobierców W. R., dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działka o powierzchni 0,0017 ha oznaczona numerem 129/1 ( opinia biegłej sądowej w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. wraz z mapą sytuacyjną i wykazem zmian gruntowych z połączenia działek k. 187 – 224 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów, w tym zgromadzonych w aktach ksiąg wieczystych prowadzonych w Sądzie Rejonowym w Ciechanowie dla nieruchomości, stanowiących przedmiot postępowania, jak również aktach uwłaszczeniowych. Okoliczności dotyczące prawa własności poszczególnych działek nie były sporne. Obecny stan posiadania części nieruchomości sąsiednich przez wnioskodawczynię M. C. (1) wynika z protokołu oględzin nieruchomości wraz z dokumentacją fotograficzną ( k. 293 – 309 ) oraz z opinii biegłej sądowej zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. wraz z mapą sytuacyjną i wykazem zmian gruntowych z połączenia działek ( k. 187 – 224 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom wnioskodawczyni M. C. (1) ( k. 19 – 20, 324 – 325, 400 ) oraz zeznaniom uczestników postępowania B. B. (1) ( k. 400 ), A. Z. ( k. 400 - 401 ) i S. F. ( k. 325 – 326, 401 ), jak również zeznaniom świadków Z. K. ( k. 38 ), L. G. ( k. 38 – 39, 429 – 430 ) oraz P. G. ( k. 45 – 46 ). Dowody te są w pełni wiarygodne, stanowią spójną i logiczną całość. Wskazać należy, że – wbrew przekonaniu uczestnika postępowania S. F. – fakt, że zauważył budynek gospodarczy, stojący częściowo na działkach oznaczonych numerami (...), zaś zadaszeniem wystający ponad działkę numer (...), około 2005 r. nie oznacza, że dopiero wtedy został postawiony. Uczestnik postępowania przyznał, że na działce nr (...) bywał przede wszystkim jako dziecko, potem w 1995 r., kiedy pobierał drzewo na budowę własnego domu, a następnie w 2003 r. Trudno uznać, aby wówczas interesował się budynkiem gospodarczym na sąsiedniej działce, która jedynie częścią zadaszenia wkracza w granice jego działki. Przekroczenia granic nie zauważyli również jego rodzice, co wskazuje, że granica posiadania w tej części nie była w istocie sporna. Istnienie drogi za działką nr (...) potwierdzają jedynie zeznania świadka L. G., tym niemniej Sąd dał im wiarę. Nie ma to jednak znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy; świadek nie potrafił precyzyjnie wskazać przebiegu drogi, jak też okresu, w jakim przestała być użytkowana. Z jego zeznań wynika, że nawet jego rodzina nie korzystała z tej drogi, choć stanowiła dla nich bliższy dostęp do asfaltowej drogi publicznej niż droga, z której korzystali, z której wnioskodawczyni ma urządzony wjazd na swoją posesję.

W ocenie Sądu, szczególne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a przede wszystkim dla ustalenia daty początkowej biegu zasiedzenia, mają zeznania uczestniczki postępowania B. B. (1), najstarszej z córek M. i S. małż. Z.. Z akt uwłaszczeniowych, w tym z umowy na piśmie zawartej przez M. i S. małż. Z. z W. i A. małż. Rudnickimi, wynika, że w dniu 7 grudnia 1968 r. na działce nr (...) istniały dwa budynki: budynek mieszkalny oraz budynek gospodarczy od strony drogi publicznej. Uczestniczka postępowania B. B. (1) wyprowadziła się w 1973 r. i pamięta, że przed jej wyprowadzeniem się ojciec M. Z. postawił budynek gospodarczy na wprost wjazdu, a zatem budynek sporny, który przekracza granice ewidencyjne pomiędzy działką nr (...) a działkami nr (...). Budowa zatem tego budynku gospodarczego nastąpiła pomiędzy 7 grudnia 1968 r. a 31 grudnia 1973 r., skoro nie jest znana dokładna data opuszczenia nieruchomości przez uczestniczkę postępowania B. B. (1).

Zeznania świadka K. K. ( k. 429 ), są wiarygodne, nie mają jednak żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Nie budzi wątpliwości Sądu, wiarygodność opinii sporządzonej przez biegłą sądową w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. w zakresie wskazania, w jakim zakresie nastąpiło przekroczenie granic ewidencyjnych pomiędzy działkami nr (...) a działkami nr (...). Wskazać należy, że opinia, w tym mapa wraz z wykazem zmian ewidencyjnych zostały sporządzone zgodnie ze zleceniem. Zadaniem biegłego sądowego jest sporządzenie opinii zgodnie ze zleceniem Sądu przy uwzględnieniu posiadanej przez niego wiedzy specjalnej. Brak jest natomiast podstaw, aby biegły sądowy dokonywał, jak zdaje się tego oczekiwać uczestnik postępowania S. F., oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w odniesieniu do istniejących tytułów własności.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem wniosku o stwierdzenie zasiedzenia w niniejszej sprawie są części kilku nieruchomości położonych w C. gmina S., bezpośrednio sąsiadujących z działką nr (...), stanowiącą obecnie własność wnioskodawczyni M. C. (1), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...). Szczegółowy wniosek dotyczy nabycia własności przez zasiedzenie części czterech działek zgodnie z projektem sporządzonym przez biegłą sądową inż. D. S.:

- z działki nr (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa - Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo C., dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działki o powierzchni 0,0019 ha oznaczonej numerem (...);

- z działki nr (...), stanowiącej własność I. i S. małż. F. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działki o powierzchni 0,0003 ha oznaczonej numerem 127/1;

- z działki nr (...), stanowiącej własność I. i S. małż. F. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działki o powierzchni 0,0032 ha oznaczonej numerem 128/1;

- z działki nr (...), stanowiącej własność spadkobierców W. R., dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) – działki o powierzchni 0,0017 ha oznaczonej numerem 129/1.

Zgodnie z obowiązującym obecnie przepisem art. 172 § 1 kc, posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Natomiast § 2 tegoż artykułu stanowi, iż po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Zasiedzenie polega więc na nabyciu prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w ciągu oznaczonego w ustawie czasu. Podstawową funkcją zasiedzenia jest eliminacja długotrwałej rozbieżności między faktycznym wykonywaniem uprawnień właścicielskich a formalnoprawnym stanem własności, co przyczynia się do ustabilizowania i uporządkowania stosunków społecznych pod względem prawnym.

Nabycie własności w drodze zasiedzenia zostało uzależnione od spełnienia następujących przesłanek: władania nieruchomością jako posiadacz samoistny, upływu ustawowego terminu oraz dobrej lub złej wiary posiadacza.

W tym ogólnym zestawieniu naczelną przesłanką zasiedzenia jest posiadanie samoistne nieruchomości. Można tu odnieść się do pojęcia zawartego w definicyjnej normie art. 336 kc. Zgodnie z tym przepisem, posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto rzeczą faktycznie włada jak właściciel. Oczywiście w kontekście zasiedzenia mamy na uwadze posiadanie samoistne nie poparte jeszcze tytułem ( prawem ) własności.

Należy wskazać, iż stan posiadania współtworzą fizyczny element ( corpus ) władania rzeczą oraz intelektualny element zamiaru ( animus ) władania rzeczą dla siebie ( animus rem sibi habendi ) . W przypadku posiadania samoistnego mamy na uwadze animus domini ( posiadacz samoistny włada rzeczą „jak właściciel” ). Praktycznie zaś wypada kierować się – przy ustalaniu charakteru posiadania – manifestowanym na zewnątrz wobec otoczenia zachowaniem posiadacza. Według zewnętrznych znamion zachowania posiadacza można oceniać zarówno corpus jak też animus possidendi. Istotne znaczenie ma również rozpoznanie zdarzenia stanowiącego źródło nabycia posiadania. Wespół z dalszym zachowaniem posiadacza, manifestowanym na zewnątrz, pozwala określać rodzaj posiadania.

Kolejnym warunkiem zasiedzenia jest dobra lub zła wiara posiadacza. Dobra wiara nie stanowi samodzielnej przesłanki zasiedzenia nieruchomości. Nabycie posiadania w złej wierze nie wyklucza bowiem zasiedzenia. Jednakże odgrywa ona istotną rolę decydując o długości terminu zasiedzenia. Trzeba mianowicie pamiętać, że zasiedzenie następuje z upływem krótszego ( dwudziestoletniego ) terminu, gdy posiadanie zostało nabyte w dobrej wierze. Natomiast w razie uzyskania posiadania w złej wierze obowiązuje dłuższy ( trzydziestoletni ) termin zasiedzenia. Upływ tego określonego terminu, jest ostatnią z przesłanek zasiedzenia.

Decydujące znaczenie dla zasiedzenia ma stan dobrej lub złej wiary w chwili uzyskania posiadania. Pozostawanie w dobrej wierze w chwili nabycia posiadania przesądza o stosowaniu krótszego terminu zasiedzenia. Dłuższy termin zasiedzenia obowiązuje, gdy posiadacz pozostawał w złej wierze już w momencie nabywania posiadania. W konsekwencji w świetle powszechnie obecnie przyjętego poglądu, osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, nie jest samotnym posiadaczem w dobrej wierze.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14 października 1999 r. wydanym w sprawie I CKN 154/98 uzasadnieniu do tego postanowienia wskazał, że zasiedzenie jest sposobem nabycia własności lub ograniczonego prawa rzeczowego przez nieuprawnionego posiadacza w wyniku długotrwałego, nieprzerwanego posiadania, tj. sprawowania władztwa nad rzeczą w imieniu własnym i z wolą czynienia tego dla siebie. Do nabycia własności w drodze zasiedzenia niezbędne są zatem dwie przesłanki, a mianowicie - samoistne, nieprzerwane posiadanie i upływ czasu przewidziany w ustawie. Dobra lub zła wiara samoistnego posiadacza nie stanowi przesłanki zasiedzenia, a ma jedynie wpływ na długość okresu, po upływie którego zasiedzenie następuje. Również kwestia przerwy biegu zasiedzenia aktualizuje się dopiero po stwierdzeniu, że przesłanki samoistnego i długotrwałego posiadania zostały spełnione.

Dla rozstrzygnięcia zatem sprawy o zasiedzenie nieruchomości pierwszorzędne znaczenie mają okoliczności pozwalające ustalić, czy i w jakim czasie nieruchomość znajdowała się we władaniu osoby ubiegającej się o zasiedzenie oraz jaka była wola tej osoby w aspekcie sprawowania władztwa właścicielskiego bądź z zamiarem innym. Towarzysząca posiadaczowi świadomość, że nie przysługuje mu prawo, którego treścią są czynności realizowane faktycznie przez niego, względnie, że prawo to przysługuje określonej, wiadomej mu osobie, nie stanowi przeszkody do uznania samoistności jego posiadania, ponieważ stanowi element wiedzy a nie woli i przesądza jedynie o braku dobrej wiary posiadacza, nie zaś o braku cech samoistności jego posiadania. Sama rzecz jest przedmiotem jedynie władania, a samo władanie rzeczą nie przesądza kwestii posiadania samoistnego. Wymagana jest tu, nadto, intencja osoby władającej analogiczna do tej, jaka charakterystyczna jest dla właściciela rzeczy. W związku z tym, nie samo władanie rzeczą, lecz wola osoby władającej decyduje o istnieniu oraz o przedmiocie i zakresie posiadania tej osoby na użytek rozważań w kwestii zasiedzenia.

Pojęcie dobrej i złej wiary budziło kontrowersje w literaturze prawniczej i orzecznictwie. Ostatecznie jednak przeważa rygorystyczna koncepcja dobrej wiary. W dobrej wierze jest posiadacz, który pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, że przysługuje mu prawo własności. Oczywiście, w przypadku zasiedzenia nieruchomości, chodzi o takie przeświadczenie w chwili uzyskania posiadania. Dobrą wiarę posiadacza wyłącza jego wiedza o rzeczywistym stanie prawnym ( stanie własności ) oraz jego niedbalstwo.

W uchwale składu 7 sędziów z dnia 6 grudnia 1991 r. wydanej w sprawie III CZP 108/91, mającej moc zasady prawnej, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, nie jest posiadaczem w dobrej wierze.

Podkreślić również należy, że przedmiotem oceny przez Sąd były w niniejszej sprawie dwa stany prawny związane z podmiotem właścicielskim poszczególnych działek: odrębnie dla działek oznaczonych numerami (...), co do których tytuł własności przysługuje osobom fizycznym oraz odrębnie co do działki nr (...), której właścicielem jest Skarb Państwa. W przypadku działek, stanowiących własność osób fizycznych przesłanki zasiedzenia, w szczególności co do terminu zasiedzenia, Sąd analizował na zasadach ogólnych. W zakresie natomiast działki nr (...) Sąd miał na uwadze, przepisy wyłączające możliwość zasiedzenia nieruchomości będących przedmiotem własności państwowej.

Dla porządku zatem wskazać należy, że od dnia 1 stycznia 1965 r. tj. od dnia wejścia w życie przepisów kodeksu cywilnego, art. 177 kc wyłączał możliwość zasiedzenia nieruchomości będących przedmiotem własności państwowej. Zgodnie bowiem z art 177 kc przepisów o nabyciu własności przez zasiedzenie nie stosuje się, jeżeli nieruchomość jest przedmiotem własności państwowej. Zakaz zasiedzenia własności nieruchomości państwowych obowiązywał do dnia 30 września 1990 r., kiedy na podstawie art. 1 pkt 34 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny został uchylony przepis artykułu 177 kc. Problem intertemporalny, związany z uchyleniem art. 177 kc, został rozwiązany w art. 9 i 10 cyt. ustawy. Stosownie do treści art. 9, do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, dotyczy to w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie. Zgodnie zaś z art. 10, jeżeli przed tym dniem istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu ustawy zmieniającej prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę.

W ocenie Sądu, ustalony stan faktyczny pozwala na przyjęcie w sposób niebudzący jakichkolwiek wątpliwości, że M. i S. małż. Z., a następnie ich córka M. C. (1) byli samoistnymi posiadaczami części sąsiednich najpóźniej od dnia 1 stycznia 1974 r. Niewątpliwie, małż. Z. objęli w posiadanie działkę nr (...) w 1968 r. w związku z jej nabyciem na podstawie umowy zawartej bez formy aktu notarialnego, a następnie uzyskali tytuł własności w trybie przepisów ustawy uwłaszczeniowej. Działka już w chwili jej nabycia w 1968 r. była ogrodzona, jednakże w kolejnych latach nastąpiła wymiana ogrodzenia na inne, choć – co do zasady – przebieg jego nie uległ zmianie. Tym niemniej, na pewno po tej dacie, a z całą pewnością przed dniem 1 stycznia 1974 r., M. Z. postawił drewniany budynek gospodarczy na tyłach posesji, na wprost bramy wjazdowej, w linii ogrodzenia, przekraczając granice ewidencyjne działek sąsiednich. Od momentu postawienia tego budynku do czasu wykonywania przez Skarb Państwa czynności inwentaryzacyjnych co do lasu m. in. na działce nr (...), małż. Z., a następnie ich córka M. C. (1), posiadali części działek nr (...) w sposób niezależny od innych osób, nieograniczony czasowo, uzależniony od jakiś warunków lub odpłatnie. Łączna powierzchnia zajętych części czterech działek wynosi 71 metrów kwadratowych. Stan ten był utrwalony; żaden z właścicieli działek nr (...) nie zauważył zajęcia części swojej działki. Działki mają charakter przed wszystkim leśny. Co więcej, jak wynika z analizy stanu faktycznego, właściciele działek nr (...), poprzednicy prawni obecnych właścicieli, nie interesowali się stanem swoich nieruchomości.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 339 kc, domniemywa się, że ten, kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem samoistnym.

M. i S. małż. Z., a następnie wnioskodawczyni, zajmowali się zajętymi przez siebie częściami sąsiednich nieruchomości w sposób niezakłócony przez inne osoby, pobudowali budynek gospodarczy, dbali o ogrodzenie nieruchomości. Zapewne, przekroczenie granic miało miejsce jeszcze przez ich poprzedników, skoro nabyli nieruchomość w 1968 r. ogrodzoną, a zmiany ogrodzenia nie dotyczyły jego przebiegu tylko stanu.

Oczywistym jest, w świetle powyższych uwag, że zarówno wnioskodawczyni, jak i jej rodzice, byli posiadaczami nieruchomości w złej wierze, co uzasadnia przyjęcie trzydziestoletniego terminu zasiedzenia.

W dacie objęcia części działek sąsiednich w posiadanie, rodzice wnioskodawczyni pozostawali w związku małżeńskim. W pełni więc uzasadnione jest twierdzenie, że wspólnie zasiadywali sporne części nieruchomości; wniosek taki wypływa jednoznacznie z – rządzącej wspólnością ustawową – zasady, nakazującej traktować przedmioty majątkowe nabyte w trakcie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub jednego z nich jako majątek wspólny.

Jak wskazano powyżej, małż. Z. objęli działkę nr (...) prawdopodobnie wraz z przyległymi częściami działek sąsiednich w grudniu 1968 r., jednakże z uwagi na pewność, że przekroczenie granic ewidencyjnych działek sąsiednich nastąpiło najpóźniej w związku z postanowieniem budynku gospodarczego na wprost bramy wjazdowej, uznać należy, że datą pewną, w jakiej objęli części działek nr (...) w posiadanie jest niewątpliwie dzień 1 stycznia 1974 r.; motywy tego wniosku zostały omówione powyżej. Z całą pewnością natomiast część działki nr (...) objęli w posiadanie z dniem 7 grudnia 1968 r. Okoliczność ta nie ma jednak znaczenia dla ustalenia terminu zasiedzenia z uwagi na ograniczenia czasowe w zakresie nabycia własności państwowej w drodze zasiedzenia.

Z uwagi na wskazany początkowy termin biegu zasiedzenia tj. 1 stycznia 1974 r. oraz przyjęcie złej wiary posiadaczy, uznać należy, że zasiedzenie nastąpiło z upływem trzydziestoletniego terminu.

Jak wskazano powyżej, w czasie biegu zasiedzenia części działek nr (...), w dniu 23 kwietnia 1995 r. zmarła S. Z.. Z racji spadkobrania po niej, jej udziały w zakresie – niewątpliwego – stanu posiadania nieruchomości odziedziczyli: mąż M. Z. oraz córki B. B. (1), M. C. (1) i A. Z. po 1/4 części Zgodnie z art 176 § 1 i 2 kc, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego ( orzeczenia z dnia 14 kwietnia 1949 r. w sprawie C 319/49, z dnia 18 kwietnia 1959 r. w sprawie 4 CR 316/59, z dnia 20 maja 1968 r. w sprawie I CR 247/68 ) accessio possessionis ( doliczenie czasu posiadania poprzednika ) w stosunku do nieruchomości, które były w posiadaniu spadkodawcy, stosuje się na korzyść wszystkich spadkobierców i nie może się stosować wyłącznie do jednego z nich obejmującego nieruchomość w posiadanie po śmierci spadkodawcy tylko we własnym imieniu. Natomiast w postanowieniu z dnia 7 maja 1986 r. wydanym w sprawie III CRN 60/86 Sąd Najwyższy wskazał, że w sytuacji, gdy współspadkobierca lub niektórzy ze współspadkobierców posiadają wyłącznie we własnym imieniu nieruchomość, które była w posiadaniu spadkodawcy, bieg zasiedzenia na korzyść tego współspadkobiercy lub tych współspadkobierców rozpoczyna się dopiero z chwilą otwarcia spadku; natomiast w sytuacji, gdy żaden ze współspadkobierców nie posiada nieruchomości wyłącznie we własnym imieniu, każdy współspadkobierca – współposiadacz może przy obliczeniu terminu zasiedzenia doliczyć czas posiadania spadkodawcy do czasu swojego współposiadania. Wprawdzie uczestniczki postępowania B. B. (1) i A. Z. wyprowadziły się z nieruchomości przed śmiercią matki S. Z., jednakże niewykonywanie prawa posiadania przez innych współwłaścicieli nie uprawnia do wniosku, że współwłaściciel posiadający przejmuje rzecz w posiadanie samoistne w zakresie ich uprawnień. Z kolei M. Z. zmarł dnia 25 sierpnia 2005 r., a spadek po nim nabyły córki po 1/3 części. Zdaniem Sądu, zarówno M. Z., jak i wnioskodawczyni M. C. (1), nie posiadali nieruchomości wyłącznie dla siebie i nie mieli woli odsunięcia od realizacji praw do tej nieruchomości pozostałych współwłaścicieli, czemu wyraz daje zawarcie przez wnioskodawczynię i uczestniczki postępowania B. B. (1) i A. Z., umowy zniesienia współwłasności dopiero w 2008 r.

Tożsamy pogląd, wyrażony przez Sąd orzekający w niniejszej sprawie, został zaprezentowany przez Sąd Najwyższy m.in. w postanowieniu z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie II CSK 445/12, w którym wskazano, że do zastosowania skutków w postaci wejścia poprzez dziedziczenie spadkobierców w sytuację prawną spadkodawcy związaną z posiadaniem rzeczy, nie jest konieczne dokonanie przez spadkobierców posiadacza szczególnych czynności. O ile jednak jeden ze spadkobierców wyzułby z posiadania rzeczy pozostałych spadkobierców - co wymagałoby jednak jawnej manifestacji takiego zamiaru - względnie rzecz została porzucona przez pozostałych spadkobierców – w takim wypadku termin zasiedzenia całej rzeczy należały liczyć najwcześniej od chwili otwarcia spadku, bowiem wówczas art. 176 § 1 w zw. z § 2 kc nie ma zastosowania. Zdaniem Sądu, żadne z powyższych negatywnych działań zarówno po stronie M. Z., jak i M. C. (1) nie miały miejsca.

Podsumowując te uwagi wskazać należy, że w ich świetle nie może budzić wątpliwości pogląd, że posiadanie, w tym posiadanie powiązane z biegiem zasiedzenia, jest sytuacją prawną wchodzącą w skład spadku. Niewątpliwie bowiem posiadanie jest dziedziczne. W związku z tym, osoby w drodze dziedziczenia nabywają też udziały w posiadaniu nieruchomości.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, uznać więc należy, że z dniem 1 stycznia 1974 r. M. Z. w udziale wynoszącym 5/8 części oraz M. C. (1), B. B. (1) i A. Z. w udziałach wynoszących po 1/8 części nabyli przez zasiedzenie na zasadach współwłasności własność nieruchomości położonej w C. gmina S. składającej się z działek:

1.  oznaczonej numerem 127/1 o powierzchni 0,0003 ha, stanowiącej część działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

2.  oznaczonej numerem 128/1 o powierzchni 0,0032 ha, stanowiącej część działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...);

3.  oznaczonej numerem 129/1 o powierzchni 0,0017 ha, stanowiącej część działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...).

W zakresie nabycia własności przez zasiedzenie części działki nr (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa, jak wskazano powyżej, w związku z uchyleniem art. 177 kc z dniem 1 października 1990 r. otworzyła się możliwość nabycia własności tego rodzaju nieruchomości w drodze zasiedzenia, z tym że, zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, jeżeli przed tym dniem istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu ustawy zmieniającej prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę.

Uznać zatem należy, że termin trzydziestoletni zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości uległ skróceniu o połowę i upłynął z dniem 1 października 2005 r. Rozpoczęcie terminu nastąpiło bowiem z dniem 1 października 2005 r., zaś – stosownie do art. 112 zd. 1 kc – termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwa lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Upływ terminu nastąpił po śmierci M. Z., a zatem w przyczyn wskazanych powyżej, orzeczenie dotyczy stwierdzenie zasiedzenia na rzecz jego spadkobierców.

W związku z tym Sąd stwierdził, że M. C. (1), B. B. (1) i A. Z. nabyły przez zasiedzenie z dniem 1 października 2005 r. w udziałach wynoszących po 1/3 części na zasadach współwłasności własność nieruchomości położonej w C. gmina S. stanowiącej działkę oznaczoną numerem (...) o powierzchni 0,0019 ha, stanowiącą część działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...).

W pkt III postanowienia Sąd stwierdził, że działki będące przedmiotem zasiedzenia położone w C. gmina S. oznaczone numerami 127/1, 128/1, 129/1 oraz (...) ( opisane w pkt I i II postanowienia ), stanowiące działkę oznaczoną numerem (...) o powierzchni 0,0071 ha, przedstawione są na mapie sytuacyjnej z projektem podziału działek oznaczonych numerami (...) wraz z wykazem zmian gruntowych z połączenia działek w jedną działkę nr (...), sporządzonych przez biegłą sądową w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. w dniu 6 lipca 2021 r., przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem ewidencyjnym p. (...).2021. (...) w dniu 21 lipca 2021 r., przy czym mapa wraz z wykazem zmian gruntowych stanowią integralną część niniejszego postanowienia. W ocenie Sądu, w związku z dziedziczeniem po S. Z. i M. Z., dopuszczalne jest uznanie, że części czterech działek stanowią w sensie geodezyjnym jedną działkę oznaczoną numerem (...), skoro w wyniku zasiedzenia i spadkobrania tytuł własności przysługuje spadkobiercom tych osób tj. wnioskodawczyni M. C. (1) i uczestniczkom postępowania B. B. (1) i A. Z. na zasadach współwłasności w udziałach po 1/3 części.

O kosztach postępowania Sąd na podstawie art. 520 § 1 kpc, pozostawiając strony przy kosztach przez nich poniesionych. Ponadto Sąd obciążył wnioskodawczynię kosztami postępowania w zakresie kosztów ogłoszenia w prasie o toczącym się postępowaniu, oględni nieruchomości oraz kosztów opinii biegłego sądowego.

Jednocześnie Sąd przyznał z sum budżetowych adw. W. P. wynagrodzenie za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni w kwocie 1800,00 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu Sąd ustalił od wartości przedmiotu zasiedzenia stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. W ocenie Sądu, zasadnym jest zastosowanie regulacji wynikającej z przepisów tego rozporządzenia. Wprawdzie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie SK 78/21 nie odnosi się wprost do stawek wynagrodzenia za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu w sprawach z zakresu prawa rzeczowego, jednakże w wyroku wskazano, że stawki rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokat z urzędu są niższe od stawek w tych samych sprawach dla adwokatów ustanowionych obrońcami z urzędu. W postanowieniu z dnia 13 września 2023 r. wydanym w sprawie I CSK 4563/22 Sąd Najwyższy podkreślił, podstawą prawną do określenia wprost wysokości kosztów nieopłaconej pomocy prawnej należnych pełnomocnikowi z urzędu powinny być per analogiam przepisy rozporządzenia o stawkach z wyboru. W wyroku z dnia 26 kwietnia 2023 r. wydanym w sprawie II AKa 161/22 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu natomiast wyraził pogląd, który Sąd orzekający w sprawie niniejszej podziela, że brak jest podstaw do podwyższenia kwoty wynikającej z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie o podatek VAT, gdyż w takim przypadku sytuacja obrońcy z urzędu ( tu: pełnomocnika z urzędu ) byłaby zdecydowanie lepsza niż obrońców ( pełnomocników ) z wyboru, którzy do świadczonych usług doliczają VAT. Przyznane pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie w stawkach wynikających z przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zawiera zatem należy podatek od towarów i usług.

Ponadto Sąd przyznał adw. G. O. wynagrodzenie za pełnienie obowiązków kuratora małoletniego uczestnika postępowania R. G. w wysokości 1440,00 zł wraz z podatkiem VAT 23 % od tej sumy sto stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z dnia 9 marca 2018 r. przy uwzględnieniu wartości przedmiotu zasiedzenia, nakazując wypłatę wynagrodzenia z sum budżetowych. Wysokość wynagrodzenia kuratora Sąd ustalił stosownie do § 1 ust. 1 cyt. rozporządzenia, zgodnie z którym wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej „kuratorem”, ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40 % stawek minimalnych za czynności adwokackie określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny - w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności radców prawnych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 22 ⁵ ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł.

Zarówno koszty pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni , jak i kuratora małoletniego uczestnika postępowania Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa.