Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ciechanowie

POSTANOWIENIE

Dnia 14 stycznia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Lidia Grzelak

Protokolant sekr. sąd. Olga Olech

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2021 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z wniosku J. M.

z udziałem D. G. i A. M. (1)

o zasiedzenie

postanawia:

I stwierdzić, że J. i A. małż. M. nabyli przez zasiedzenie na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej z dniem 28 maja 2013 r. własność niezabudowanej nieruchomości położonej C., stanowiącej działkę gruntu, oznaczoną numerem 754/1 o powierzchni 0,0103 ha, przedstawionej na mapie sytuacyjnej z projektem podziału działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) sporządzonej przez biegłą sądową w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. w dniu 26 czerwca 2019 r., przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem ewidencyjnym p. (...).2019. (...) w dniu 9 lipca 2019 r., przy czym mapa stanowi integralną część niniejszego postanowienia ( karta 171 akt );

II zasądzić od uczestnika postępowania D. G. na rzecz wnioskodawcy J. M. kwotę 2673,55 zł ( dwa tysiące sześćset siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt pięć groszy ) tytułem zwrotu części kosztów postępowania;

III nakazać ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od uczestnika postępowania D. G. kwotę 300,00 zł ( trzysta złotych ) tytułem uzupełnienia kosztów postępowania orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 25 lutego 2019 r.;

IV w pozostałym zakresie pozostawić wnioskodawcę i uczestników postępowania przy poniesionych kosztach postępowania związanych z ich udziałem w sprawie.

Sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I Ns 209/18

UZASADNIENIE

Wnioskodawca J. M. wnosił o stwierdzenie, że nabył przez zasiedzenie część nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...). W uzasadnieniu wniosku wskazał, że część nieruchomości, stanowiącą przedmiot postępowania, nabył w 1975 r. jego ojciec A. M. (2) od ówczesnej właścicielki nieruchomości R. G. (1), matki uczestnika postępowania D. G..

Wnioskodawca wnosił ponadto o zasądzenie od uczestnika postępowania D. G. na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uczestnik postępowania D. G. wnosił o oddalenie wniosku o zasądzenie na swoja rzecz od wnioskodawcy J. M. zwrotu kosztów postępowania.

Uczestniczka postępowania A. M. (1) przyłączyła się do wniosku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. i W. małż. M. byli właścicielami nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) ( pierwotnie KW (...) ). Nieruchomość nabyli w 1975 r. ( bezsporne ).

A. M. (2) zmarł dnia 28 maja 1983 r. Spadek po nim nabyła w całości żona W. M.. W. M. zmarła dnia 30 stycznia 2004 r. Spadek po niej nabyły dzieci: synowie J. M. i T. M. oraz córki B. Ł., A. M. (3) i G. M. (1) po 1/5 części ( akta I Ns 131/84, I Ns 67/19 ).

W dniu 24 września 1987 r. W. M. i J. M. zawarli umowę darowizny nieruchomości, dla których Sąd Rejonowy w Ciechanowie prowadził księgę wieczystą KW (...), w tym nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), dla której obecnie prowadzona jest księga wieczysta KW (...) ( umowa darowizny k. 315 – 317 ).

W sąsiedztwie tej nieruchomości, stanowiącej działkę oznaczoną numerem (...), znajduje się nieruchomość, stanowiąca działkę oznaczoną numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...). Właścicielem nieruchomości jest D. G. na podstawie umowy darowizny z dnia 15 lipca 2009 r. zawartej z R. G. (1), jego matką ( bezsporne ).

A. M. (2) wraz z rodziną zamieszkiwał na nieruchomości przy ul. (...). J. M. zawarł związek z A. A. (3) w 1979 r. Po zawarciu związku małżeńskiego zamieszkali wspólnie z rodzicami J. M. ( bezsporne ).

A. M. (2) w połowie lat 70-tych XX wieku zawarł z R. G. (1) umowę sprzedaży części działki nr (...), na wysokości budynku gospodarczego. Umowa została zawarta ustnie. Po zawarciu umowy A. M. (2) przesunął istniejące ogrodzenie z siatki do linii frontu budynku gospodarczego. Od zawarcia umowy ta część działki nr (...) była w posiadaniu A. M. (2) i jego następców prawnych. Początkowo M. mieli na tej części działki ogródek warzywny, a następnie teren rekreacyjny z posadzonymi świerkami. J. M. po otrzymaniu darowizny nieruchomości, dokonał generalnego remontu budynku mieszkalnego. Wykonał też system wentylacyjny, którego wyprowadzenie znajduje się w granicach działki nr (...), na części znajdującej się w posiadaniu rodziny M.. Po śmierci A. M. (2) R. G. (1) zgłosiła się do jego rodziny z zarzutem, że otrzymała za mało pieniędzy. Wtedy J. M. dał jej pewną kwotę pieniędzy. Gdy ponownie zgłosiła roszczenia z tego tytułu, J. M. zawarł z nią na piśmie w dniu 7 lipca 1997 r. umowę sprzedaży części działki nr (...) o powierzchni 67 m ², znajdującej się w posiadaniu poprzednio A. M. (2) i jego żony, a obecnie J. M. za cenę 1300,00 złotych. Około 2012 r. J. M. wymienił ogrodzenie na mur z betonowych paneli, wykonując go w linii prostej, stanowiącej przedłużenie linii frontu budynku gospodarczego, niwelując dotychczasowe załamania linii ogrodzenia o głębokości kilku centymetrów na niekorzyść J. M. lub D. G.. Na części działki nr (...) znajdującej się obecnie w posiadaniu J. M. urządzony jest teren rekreacyjny z roślinami ozdobnymi i grillem oraz składowisko cegieł. W okresie pomiędzy 1997 a 2000 rokiem w budynku gospodarczym było wymienione okno boczne przez A. Z.. A. Z. wszedł na część działki nr (...) znajdującą się w posiadaniu J. M. przez szczelinę w ogrodzeniu pomiędzy budynkiem gospodarczym a pierwszym słupkiem, na którym zamocowana była siatka ogrodzeniowa ( umowa k. 7, protokół oględzin nieruchomości wraz ze zdjęciami k. 74 – 95, zeznania świadków K. Z. k. 42 – 43, M. S. k. 43 – 44, H. A. k. 44, R. G. (1) k. 44, G. M. (1) k. 44 – 45, L. W. k. 98, K. H. k. 98 – 99, G. M. (2) k. 99 – 100, I. M. nagranie z 13.06.2019 5:46 – 13:28, zeznania wnioskodawcy J. M. k. 195, zeznania uczestniczki postępowania A. M. (1) k. 195 – 196, zeznania uczestnika postępowania D. G. k. 247 v - 248 ).

R. G. (1) uważa, że M. zapłacili jej za mało za sprzedaną im część działki nr (...) ( zeznania świadków R. G. (1) k. 44, G. M. (2) k. 99 – 100, I. M. nagranie z 13.06.2019 5:46 – 13:28, A. G. k. 294 – 294 v, zeznania uczestnika postępowania D. G. k. 247 v – 248 ).

A. M. (2) i R. G. (1) byli przekonani, że granica pomiędzy działkami biegnie w linii tylnej ściany budynku gospodarczego. W rzeczywistości granica ewidencyjna jest położona poza linią tego budynku, w odległości około 0,25 m od budynku gospodarczego. Powierzchnia części działki nr (...) znajdującej się w posiadaniu A. M. (2) i jego następców prawnych wynosi 103 m ², a nie 67 m ², jak początkowo ustaliły strony, co wynika z tego, że granica ewidencyjna pomiędzy działkami (...) nie biegnie w linii budynku gospodarczego a poza nią na niekorzyść działki nr (...), zaś wyliczenia powierzchni strony umowy sprzedaży dokonywały przy założeniu, że sprzedaż dotyczy tylko powierzchni w linii budynku gospodarczego, którego tylna ściana – w ich przekonaniu – stanowiła granicę działek. Obszar działki nr (...) w granicach pomiędzy granicą ewidencyjną z działką nr (...) a linią budynku gospodarczego ( ściana tylna ) znajdował się w posiadaniu rodziny M. przekonanych, że stanowi ich własność i położony jest w granicach działki nr (...) ( mapa ewidencyjna k. 49, protokół oględzin nieruchomości wraz ze zdjęciami k. 74 – 95, opinia biegłego sądowego w zakresie geodezji inż. D. S. k. 144 - 172 ).

W dniu 23 kwietnia 2018 r. D. G. wniósł przeciwko J. M. pozew o wydanie części działki nr (...) położonej w C. o powierzchni 3,88 m x 17,27 m. Prawomocnym postanowieniem z dnia 27 czerwca 2018 r. Sąd zawiesił postępowanie w trybie art. 177 § 1 pkt 1 kpc ( akta I C 700/18 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy I Ns 131/84, I Ns 67/19 oraz I C 700/18, mapy ewidencyjnej ( k. 49 ), protokołu oględzin nieruchomości wraz ze zdjęciami ( k. 74 – 95 ), opinii biegłego sądowego w zakresie geodezji inż. D. S. ( k. 144 - 172 ), umowy ( k. 7 ), umowy darowizny ( k. 315 – 317 ), zeznań świadków K. Z. ( k. 42 – 43 ), M. S. ( k. 43 – 44 ), H. A. ( k. 44 ), G. M. (1) ( k. 44 – 45 ), L. W. ( k. 98 ), K. H. ( k. 98 – 99 ) zeznań wnioskodawcy J. M. ( k. 195 ) i uczestniczki postępowania A. M. (1) ( k. 195 – 196 ) oraz częściowo zeznań świadków R. G. (1) ( k. 44 ), G. M. (2) ( k. 99 – 100 ), I. M. ( nagranie z 13.06.2019 5:46 – 13:28 ), A. G. ( k. 294 – 294 v ) i zeznań uczestnika postępowania D. G. ( k. 247 v - 248 ).

Wskazać należy, że zeznania świadka K. M. ( k. 45 ), aczkolwiek wiarygodne, nie mają żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Dokonując oceny poszczególnych dowodów przeprowadzonych w sprawie, wskazać należy, że przedstawione w sprawie dokumenty, w tym dotyczące własności nieruchomości, nie były przez strony kwestionowane.

Niewątpliwie, okolicznością istotną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest ustalenie w jakiej dacie rodzice wnioskodawcy J. M. objęli w posiadanie część działki nr (...), stanowiącej obecnie własność uczestnika postępowania D. G., na jakiej podstawie objęli ją w posiadania, a co za tym idzie, jaki charakter miało to posiadanie: samoistne czy też nie.

Ustalenie powyższych okoliczności nastąpiło przede wszystkim na podstawie zeznań świadków i stron.

Odnosząc się do ustaleń w zakresie daty objęcia części działki nr (...) w posiadanie przez A. M. (2), wskazać należy, że nastąpiło to przed 28 maja 1983 r. ( data zgonu A. M. (2) ). Prawdopodobnie nastąpiło to jeszcze przed 1980 r., po nabyciu przez małż. M. nieruchomości w C. przy ul. (...), jednakże brak jest bliższych danych pozwalających na ustalenie konkretnej daty zawarcia umowy z R. G. (1). Nie przeczy temu okoliczność, zawarcia przez J. M. kolejnej umowy z R. G. (2) sprzedaży tej samej części działki. Umowa zawarta na piśmie z dnia 7 lipca 1997 r. stanowiła jedynie potwierdzenie wcześniej zawartej umowy, co wynika również z zeznań samej R. G. (1); miała w zamyśle wnioskodawcy J. M. zakończyć ostatecznie pretensje R. G. (1) co do braku pełnej zapłaty należności. Zastrzeżenia R. G. (1) nie dotyczą bowiem samego zawarcia i charakteru umowy, a jedynie poczucia jej pokrzywdzenia wynikającego z subiektywnego przekonania, że nie otrzymała całej uzgodnionej z A. M. (2) należności. Stąd też należy wskazać, że zeznaniom świadków A. G., G. M. (2) i I. M. oraz uczestnika postępowania D. G., Sąd dał wiarę w ograniczonym zakresie tj. co do zakresu posiadania części działki nr (...) przez rodzinę M., nie zaś co do charakteru tego posiadania, mając na uwadze, że znają oni okoliczności sprawy co do zawarcia umów z A. M. (2) i J. M. jedynie z relacji R. G. (1).

W ocenie Sądu, w świetle zeznań świadków i stron, nie może być wątpliwości co do sposobu posiadania części działki nr (...) przez rodziców wnioskodawcy, a następnie wnioskodawcę J. M. i jego żonę. Bezpośrednio po zawarciu umowy pomiędzy R. G. (1) a A. M. (2), A. M. (2) przesunął ogrodzenie do linii frontu budynku gospodarczego znajdującego się na działce nr (...). Ta część działki od co najmniej początku lat 80-tych XX wieku pozostaje w dyspozycji rodziny M., która w miejscu istniejącego warzywnika przygotowała teren rekreacyjny z drzewami ozdobnymi, kwiatami i grillem. Część terenu przeznaczono na skład zbędnych materiałów budowlanych.

Jeżeli chodzi natomiast o zakres tego posiadania, to precyzuje go opinia biegłej sądowej w zakresie geodezji inż. D. S.. Analiza opinii, jak też mapy ewidencyjnej, wyjaśnia precyzyjnie różnicę pomiędzy powierzchnią działki ujętą w umowie stron a powierzchnią działki nr (...) znajdującą się w posiadaniu wnioskodawcy J. M.. Strony pierwotnej umowy sprzedaży A. M. (2) i R. G. (1) byli przekonani, że granica pomiędzy działkami biegnie w linii tylnej ściany budynku gospodarczego, podczas gdy granica ewidencyjna jest położona poza linią tego budynku, w odległości około 0,25 m od budynku gospodarczego. Powierzchnia części działki nr (...) znajdującej się w posiadaniu A. M. (2) i jego następców prawnych wynosi zatem 103 m ², a nie 67 m ²; nie ma to jednak wpływu na ocenę znaczenia tej umowy, przy uwzględnieniu, że zamiarem stron była sprzedaż, zaś wyliczenia powierzchni dokonano przy założeniu, że sprzedaż dotyczy tylko powierzchni w linii budynku gospodarczego, którego tylna ściana – w ich przekonaniu – stanowiła granicę działek. Obszar działki nr (...) w granicach pomiędzy granicą ewidencyjną z działką nr (...) a linią budynku gospodarczego ( ściana tylna ) znajdował się w posiadaniu rodziny M., a obie strony umowy pozostawały w przekonaniu, że stanowi własność M. i położony jest w granicach działki nr (...).

Dodatkowo, analizując przebieg granicy pomiędzy posiadaniem wnioskodawcy a uczestnika postępowania a położeniem ogrodzenia, wskazać należy, że istotnie – jak przyznał to wnioskodawca J. M. oraz potwierdziła w opinii biegła sądowa inż. D. S., wnioskodawca dokonując wymiany ogrodzenia z siatki na betonowe panele, zmienił nieznacznie przebieg granicy. Wynika to z faktu, że obecne ogrodzenie jest wykonane w linii prostej podczas gdy ogrodzenie z siatki na palikach biegło w linii łamanej, przesuniętej na korzyść jednej lub drugiej strony na głębokość kilku centymetrów w stosunku do obecnej linii prostej. Niewątpliwie, jednak zamiarem stron nie była sprzedaż części działki nr (...) o tak wytyczonej granicy w linii łamanej a w linii prostej, gdyż granica miała być przedłużeniem linii ściany frontowej budynku gospodarczego, co wskazuje na przyjęcie zakresu zasiedzenia zgodnie z istniejącym obecnie ogrodzeniem tj. w granicach posiadania objętego zamiarem stron R. G. (1) i A. M. (2) przy zawieraniu umowy.

Wbrew natomiast przekonaniu uczestnika postępowania D. G., nie stanowi dowodu przebiegu granicy nagranie filmu ( płyta – koperta k. 34 ). Jedynie z informacji uczestnika postępowania D. G. wynika, że nagrania pochodzi z kwietnia 2014 r., co ma uzasadniać jego twierdzenia, że ogrodzenie z betonowych paneli powstało po 2014 r., a nie wcześniej, jak twierdzi wnioskodawca. Okoliczność, czy wymiana ogrodzenia miała miejsce przed czy po 2014 r. nie ma jednakże istotnego znaczenia. Nagranie nie pozwala natomiast na dokonanie ustaleń w zakresie położenia ogrodzenia, gdyż szczyt budynku gospodarczego od strony ogrodzenia jest zasłonięty parkującym tam samochodem.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z obecnie obowiązującym przepisem art. 172 § 1 kc, posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze ( zasiedzenie ). Natomiast § 2 tegoż artykułu stanowi, iż po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Zasiedzenie polega więc na nabyciu prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w ciągu oznaczonego w ustawie czasu. Podstawową funkcją zasiedzenia jest eliminacja długotrwałej rozbieżności między faktycznym wykonywaniem uprawnień właścicielskich a formalnoprawnym stanem własności, co przyczynia się do ustabilizowania i uporządkowania stosunków społecznych pod względem prawnym.

Nabycie własności w drodze zasiedzenia zostało uzależnione od spełnienia następujących przesłanek: władania nieruchomością jako posiadacz samoistny, upływu ustawowego terminu oraz dobrej lub złej wiary posiadacza.

W tym ogólnym zestawieniu naczelną przesłanką zasiedzenia jest posiadanie samoistne nieruchomości. Można tu odnieść się do pojęcia zawartego w definicyjnej normie art. 336 kc. Zgodnie z tym przepisem, posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto rzeczą faktycznie włada jak właściciel. Oczywiście w kontekście zasiedzenia mamy na uwadze posiadanie samoistne nie poparte jeszcze tytułem ( prawem ) własności.

Należy wskazać, iż stan posiadania współtworzą: 1) fizyczny element ( corpus ) władania rzeczą oraz 2 ) intelektualny element zamiaru ( animus ) władania rzeczą dla siebie ( animus rem sibi habendi ). W przypadku posiadania samoistnego mamy na uwadze animus domini ( posiadacz samoistny włada rzeczą „jak właściciel” ). Praktycznie zaś wypada kierować się – przy ustalaniu charakteru posiadania – manifestowanym na zewnątrz wobec otoczenia zachowaniem posiadacza ( Kodeks cywilny. Komentarz. J. Ignatowicz - t. I, Warszawa 1972, s. 770 ). Według zewnętrznych znamion zachowania posiadacza można oceniać zarówno corpus jak też animus possidendi. Istotne znaczenie ma również rozpoznanie zdarzenia stanowiącego źródło nabycia posiadania. Wespół z dalszym zachowaniem posiadacza, manifestowanym na zewnątrz, pozwala określać rodzaj posiadania.

W ocenie Sądu, w świetle ustalonego stanu faktycznego należy uznać, że A. M. (2) i jego żona A. M. (1), co najmniej od dnia 28 maja 1983 r., władali częścią działki nr (...) położonej w C. tj. w granicach przedstawionych na mapie z projektem podziału działki nr (...) sporządzonej przez biegłą sądową w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S., w sposób samoistny. Łączna powierzchnia działki nr (...), znajdująca się w ich posiadaniu wynosi 0,0103 ha.

Jak wskazano powyżej, do zawarcia umowy sprzedaży doszło pomiędzy R. G. (1) a A. M. (2) prawdopodobnie w latach 1975 – 1980, brak jest jednak danych pozwalających na dokładniejsze ustalenie daty zawarcia umowy, jak też wykluczenie, że nastąpiło to w okresie późniejszym, jednakże z pewnością przed 28 maja 1983 r., tj. przed śmiercią A. M. (2). Podkreślić należy, że R. G. (1) nie kwestionowała faktu zawarcia umowy z A. M. (2), choć kwestionuje treść tej umowy i zamiar stron. W istocie jednak jej zarzuty dotyczą pokrzywdzenia w związku z niesatysfakcjonującą ją obecnie otrzymaną wówczas zapłatą. Brak jest dowodów potwierdzających, że doszło pomiędzy R. G. (1) a A. M. (2) do zawarcia umowy na piśmie, sam jednak fakt zawarcia umowy nie budzi wątpliwości, przy uwzględnieniu zeznań świadka R. G. (1).

W związku z powyższym, Sąd przyjął jako datę początkową biegu zasiedzenia, datę śmierci A. M. (2), mając na uwadze, że zawarcie umowy nastąpiło przed tą datą, a brak jest danych pozwalających na bardziej konkretne ustalenie daty czynności.

Po śmierci A. M. (2) wyłącznym posiadaczem tej części nieruchomości stała się W. M.. W. M. objęła działkę w posiadanie samoistne w wyniku dziedziczenia. Jej następcą prawnym z tytułu umowy darowizny z dnia 24 września 1987 r. został wnioskodawca J. M., który pozostawał w związku małżeńskim z A. M. (1), a zatem – stosownie do ogólnych zasad – nabycie własności nieruchomości nastąpiło przez zasiedzenie do majątku wspólnego J. i A. małż. M. na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej. Podkreślić należy, że art. 176 kc dopuszcza możliwość doliczenia czasu posiadania poprzednika. Zgodnie bowiem z art. 176 § 1 i 2 kc, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.

W ocenie Sądu, uznać należy, że zarówno A. i W. małż. M., jak i J. i A. małż. M. byli posiadaczami samoistnymi. Z okoliczności sprawy wynika, że część działki nr (...) nabyli od R. G. (1). Uczestnik postępowania D. G. nie wykazał, aby to posiadanie miało charakter zależny, było posiadaniem czasowym, uzależnionym od jakichś warunków lub odpłatnym. Podkreślić należy, że zgodnie z art. 339 kc, domniemywa się, że ten, kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem samoistnym.

Zarówno małż. M. – rodzice, jak i ich syn J. M. z żoną, z wyłączeniem innych osób korzystali z zajmowanej przez siebie części działki nr (...) do linii frontu budynku gospodarczego. Bezpośrednio po zawarciu umowy A. M. (2) przesunął ogrodzenie, istniejący ogród warzywny przekształcono w teren rekreacyjny z drzewami, ogródkiem kwiatowym i miejscem na grill. Część ternu wykorzystywana jest jako skład materiałów budowlanych.

Kolejnym warunkiem zasiedzenia jest dobra lub zła wiara posiadacza. Dobra wiara nie stanowi samodzielnej przesłanki zasiedzenia nieruchomości. Nabycie posiadania w złej wierze nie wyklucza bowiem zasiedzenia, podobnie nawet jak wiedza co do osoby właściciela nieruchomości, jak tak w sprawie niniejszej. Jednakże dobra lub zła wiara odgrywają istotną rolę w procesie zasiedzenia, decydując o długości terminu zasiedzenia. Trzeba mianowicie pamiętać, że zasiedzenie następuje z upływem krótszego ( dwudziestoletniego lub dziesięcioletniego ) terminu, gdy posiadanie zostało nabyte w dobrej wierze. Natomiast w razie uzyskania posiadania w złej wierze obowiązuje dłuższy ( trzydziestoletni lub dwudziestoletni ) termin zasiedzenia. Decydujące znaczenie dla zasiedzenia ma stan dobrej lub złej wiary w chwili uzyskania posiadania. Pozostawanie w dobrej wierze w chwili nabycia posiadania przesądza o stosowaniu krótszego terminu zasiedzenia. Dłuższy termin zasiedzenia obowiązuje, gdy posiadacz pozostawał w złej wierze już w momencie nabywania posiadania. Trzeba więc stwierdzić, że w dobrej wierze jest posiadacz, który pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, że przysługuje mu prawo własności. Sąd Najwyższy wielokrotnie dokonywał wykładni pojęcia dobra i zła wiara. W konsekwencji w świetle powszechnie obecnie przyjętego poglądu, osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, nie jest samotnym posiadaczem w dobrej wierze.

Jak wynika z powyższego wstępu ustalenie dobrej lub złej wiary, wymaga ustalenia momentu wejścia w posiadanie przedmiotowej nieruchomości. Ten moment ma też zasadnicze znaczenie dla zastosowania określonych przepisów prawa materialnego co do terminów zasiedzenia, które na przestrzeni lat zmieniały się.

Jak wskazano powyżej datę początkową biegu zasiedzenia Sąd ustalił na dzień 28 maja 1983 r. tj. datę zgonu A. M. (2). Oczywistym jest, w świetle powyższych ustaleń, że nabycie własności tej nieruchomości nie nastąpiło przez A. M. (2) w przewidzianej prawem formie. Uwzględniając powyższe, należało więc stwierdzić, iż objęcie nieruchomości w posiadanie przez A. M. (2) i jego żonę W. M. miało charakter posiadania w złej wierze. Oznacza to zastosowanie wydłużonego terminu zasiedzenia.

Kolejną przesłanką zasiedzenia – na co wskazywano już wcześniej – jest upływ terminu. Zasiedzenie następuje bowiem z upływem wyznaczonego przez ustawodawcę terminu. Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 172 § 2 kc posiadacz nieruchomości po upływie lat trzydziestu nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Sąd stwierdził, że nabycie własności przedmiotowej działki nastąpiło na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej na rzecz J. i A. małż. M.. Jak wskazano powyżej, podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienia posiadania nieruchomości na rzecz W. M. w wyniku spadkobrania po A. M. (2), a następnie na rzecz J. M. w wyniku zawartej umowy darowizny z W. M.. Przeniesienie posiadania w obu przypadkach nastąpiło podczas biegu zasiedzenia. Bezspornym jest, że wnioskodawca J. M. pozostawał w związku małżeńskim z A. M. (1). Należy podkreślić, że „dorobkiem małżonków” - a więc przedmiotem ich wspólności - są prawa majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich ( art. 31 kro tzw. współposiadanie bezudziałowe składników majątku wspólnego ). Jest obojętne, czy małżonkowie przez cały okres zasiedzenia byli współposiadaczami nieruchomości, a nawet czy od początku byli małżeństwem. Liczy się jedynie pozostawanie w związku małżeńskim w momencie upływu terminu zasiedzenia. W związku z tym, że J. M. i A. M. (1) pozostawali w dniu 28 maja 2013 r. w związku małżeńskim, nie ma nawet znaczenia które z nich – w sposób widoczny na zewnątrz – było posiadaczem samoistnym działki, skoro było to posiadanie samoistne prowadzące do zasiedzenia.

W związku z powyższym Sąd stwierdził, że J. i A. małż. M. nabyli przez zasiedzenie na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej z dniem 28 maja 2013 r. własność niezabudowanej nieruchomości położonej C., stanowiącej działkę gruntu, oznaczoną numerem 754/1 o powierzchni 0,0103 ha, przedstawioną na mapie sytuacyjnej z projektem podziału działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) sporządzoną przez biegłą sądową w zakresie geodezji i kartografii inż. D. S. w dniu 26 czerwca 2019 r., przyjętą do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem ewidencyjnym p. (...).2019. (...) w dniu 9 lipca 2019 r., ustalając jednocześnie, że mapa stanowi integralną część postanowienia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 2 kpc, stosunkowo je rozdzielając, mając na uwadze, że w interesie zarówno wnioskodawcy J. M., jak i uczestnika postępowania D. G. jest uregulowanie kwestii własności nieruchomości, choć niewątpliwie, ich stanowiska w tym zakresie były sprzeczne.

Łącznie koszty postępowania wyniosły 5947,10 zł, w tym opłata sądowa – 2000,00 zł, koszty dokumentacji geodezyjnej orzeczone prawomocnym postanowieniem z dnia 25 lutego 2019 r. – 300,00 zł oraz koszty opinii biegłej sądowej orzeczone prawomocnym postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2019 r. – 3647,10 zł. Połowa zatem tych kosztów wynosi 2973,55 zł.

Wnioskodawca J. M. uiścił opłatę sądową od wniosku oraz pokrył w całości koszty opinii biegłej sądowej tj. pokrył koszty postępowania do kwoty 5647,10 zł. Sąd zasądził zatem od uczestnika postępowania D. G. na rzecz wnioskodawcy kwotę 2673,55 zł oraz nakazał ściągnąć od uczestnika postępowania D. G. na rzecz Skarbu Państwa tytułem uzupełnienia kosztów dokumentacji geodezyjnej orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 25 lutego 2019 r. kwotę 300,00 zł.

W pozostałym zakresie Sąd pozostawił wnioskodawcę i uczestników postępowania przy poniesionych kosztach postępowania związanych z ich udziałem w sprawie.