Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ciechanowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2019r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie IV Wydział Pracy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Justyna Marciniak

Ławnicy: Urszula Wojdyło, Stanisław Chmieliński

Protokolant: sekretarka Monika Tarnowska

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2019r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa B. N.

przeciwko Starostwu Powiatowemu w P.

o odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenia umowy o pracę

I.  Zasądza od pozwanego Starostwa Powiatowego w P. na rzecz powódki B. N. kwotę 17.040,00 (siedemnaście tysięcy sześćset czterdzieści złotych 00/100) tytułem odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenia umowy o pracę;

II.  Wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 5.680,00 zł (pięć tysiące sześćset osiemdziesiąt złotych 00/00);

III.  Zasądza od pozwanego Starostwa Powiatowego w P. na rzecz powódki B. N. kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  Nakazuje pobrać od pozwanego Starostwa Powiatowego w P. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Ciechanowie kwotę 852 zł (osiemset pięćdziesiąt dwa złote) tytułem opłaty sądowej od pozwu, od której powódka była zwolniona z mocy ustawy.

SSR Justyna Marciniak

Urszula Wojdyło Stanisław Chmieliński

Sygn. akt IV P 13/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 stycznia 2019r. (data nadania w placówce pocztowej) skierowanym przeciwko Starostwu Powiatowemu w P., powódka B. N. domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego odszkodowania za dokonane z naruszeniem prawa wypowiedzenie umowy o pracę w wysokości 3 – miesięcznego wynagrodzenia, tj. kwoty 17 040,00 złotych. Wniosła ponadto o zasądzenia na jej rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu wraz z ewentualnymi kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że u pozwanego była zatrudniona na stanowisku radcy prawnego, nieprzerwanie od 1 lutego 1999r. W dniu 2 stycznia 2019r. pracodawca dokonał wypowiedzenia zawartej pomiędzy nimi umowy o pracę. Przyczyną tego wypowiedzenia była likwidacja stanowiska pracy. Powódka zarzuciła, iż pozwany pracodawca naruszył w stosunku do niej art. 39 k.p. stanowiący o zakazie wypowiadania umowy o pracę pracownikowi podlegającemu ochronie w wieku przedemerytalnym. Powódka wyjaśniła przy tym, iż w myśl przepisów obowiązujących w chwili otrzymania wypowiedzenia na zasadzie ochrony praw nabytych do ukończenia 61 lat i 9 miesięcy korzysta z ochrony określonej w art. 39 k.p. Dodatkowo, z ostrożności procesowej wskazała na inny rodzaj naruszeń. Mianowicie, zgodnie z Zarządzeniem Starosty P. nr (...) z dnia 2 stycznia 2019r. postanowiono o likwidacji w wieloosobowym stanowisku ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów z dniem 31 marca 2019r. 1 etatu, a z dniem 30 kwietnia 2019r. ½ etatu. Z kolei likwidacji nie uległ 1 etat. Obowiązujący na dzień jej wypowiedzenia, Regulamin Organizacyjny Starostwa Powiatowego w P., stanowiący załącznik do uchwały nr 213/2015 Zarządu Powiatu P. z dnia 2 grudnia 2015r., pozostał niezmieniony. Nie uległa zmianie struktura organizacyjna Starostwa ani też nie uległ zmniejszeniu lub modyfikacji zakres zadań realizowanych przez powiat, co przedkładałoby się na konieczność dokonania reorganizacji połączonej ze zmianami w zakresie zatrudnienia. W tym kontekście w ocenie powódki uzasadnione wątpliwości budzi likwidacja dwóch spośród trzech stanowisk ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów (k. 2-4 akt).

Pozwane Starostwo Powiatowe w P. reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika w odpowiedzi na pozew wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pełnomocnik pozwanego w pierwszej kolejności odniósł się do zarzutu powódki dotyczącego naruszenia przez pracodawcę art. 39 k.p. Pełnomocnik pozwanego wskazał, iż ochrona praw nabytych, zgodnie z ugruntowanym poglądem doktryny i praktyki orzeczniczej, polega na utrzymaniu uprawnień szerszych, uzyskanych przed wejściem w życie regulacji zawężającej te uprawnienia. Ochrona przewidziana w przepisie art. 39 k.p. ma charakter uprawnienia akcesoryjnego względem uprawnienia podstawowego jakim jest prawo do emerytury nabywane w związku z osiągnięciem określonego wieku. Skoro powódka osiągnęła wiek emerytalny w warunkach zatrudnienia, to ochrona z art. 39 k.p. wygasła najpóźniej z chwilą uzyskania tego uprawnienia, więc w tym konkretnym przypadku z dniem 9 marca 2018r., a wypowiedzenie zostało doręczone powódce 2 stycznia 2019r.

W odniesieniu do drugiego zarzutu powódki, tj. pozorności przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę polegającej na likwidacji stanowiska pracy, wskazał, że zgodnie z treścią wypowiedzenia umowy o pracę z dnia 2 stycznia 2019r., obowiązek wykonywania przez powódkę pracy ustaje z dniem 30 kwietnia 2019r., co oznacza, że do tego dnia zajmowane przez powódkę istnieje i znajduje odzwierciedlenie w obowiązującym regulaminie organizacyjnym. Ponadto, pełnomocnik pozwanego podniósł, że wskazanie likwidacji stanowiska pracy jest wystarczające dla jego skuteczności. Jeśli nawet redukuje się stanowiska pracy w wieloosobowych zespołach z 2 ½ etatu na 1 etat, czy też dokonuje likwidacji w ramach stanowiska wieloetatowego, to brak jest normatywnych ograniczeń co do swobody decydowania, które z zajmowanych etatów pozostanie obsadzony. Co za tym idzie przyczyna wskazana w wypowiedzeniu umowy o pracę była realna i rzeczywista, zaś zarzut jej pozorności jest nieuzasadniony (k. 33-35 akt).

Swoje stanowiska strony podtrzymywały na kolejnych rozprawach przed Sądem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka B. N., ur. (...), była zatrudniona u pozwanego Starostwa Powiatowego w P. od dnia 1 kwietnia 1999r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w ½ wymiarze czasu pracy na stanowisku radcy prawnego. Prawo do przejścia na emeryturę powódka nabyła z dniem 8 marca 2018r.

(Dowód: akta osobowe powódki cz. B – umowa o pracę z dn. 21.04.1999 r. k. 1, zeznania powódki k. 47-48, k. 92 )

Powódka świadczyła pracę w Wydziale Organizacyjno – Prawnym na wieloosobowym stanowisko ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów. Oprócz powódki na tym samym stanowisku, były zatrudnione: D. N. (1 etat) i M. W. (1 etat). Wieloosobowe stanowisko ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów liczyło 2 ½ etatu. W dniu 28 grudnia 2018r. umowa o pracę z powodu likwidacji stanowiska pracy, została wypowiedziana D. N..

(Dowód: zeznania powódki k. 47-48, k. 92, częściowe zeznania pozwanego k. 92-94)

Zarządzeniem nr (...) Starosty P. z dnia 2 stycznia 2019r., zmieniającego Zarządzenie w sprawie ustalenia szczegółowej struktury organizacyjnej jednostek organizacyjnych Starostwa, wprowadzono następujące zmiany:

1.  Z dniem 31 marca 2019r. w Wydziale Organizacyjno – Prawnym likwiduje się stanowisko ds. zamawiania, gromadzenia i udostępniania zbiorów bibliotecznych, rozliczania czasu pracy pracowników Starostwa, prowadzenia spraw związanych z przyjmowaniem w imieniu Starosty oświadczeń majątkowych członków Zarządu oraz innych osób zatrudnionych w Starostwie i jednostek organizacyjnych powiatu zobowiązanych do ich składania stosownie do obowiązujących przepisów (1 etat),

2.  Z dniem 31 marca 2019r. w Wydziale Organizacyjno – Prawnym likwiduje się stanowisko ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów (1 etat),

3.  Z dniem 30 kwietnia 2019 r. w Wydziale Organizacyjno – Prawnym likwiduje się stanowisko ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów (½ etatu).

(Dowód: Zarządzenie nr (...) Starosty P. z dn. 2.01.2019 r.)

W dniu 2 stycznia 2019r. powódce zostało wręczone na piśmie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej 1 lutego 1999r. z zachowaniem 3 – miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął 30 kwietnia 2019r. Jako przyczynę podano jej likwidację stanowiska pracy. Powódce nie zostały przedstawione kryteria doboru do zwolnienia.

Oświadczenie w tym przedmiocie zawierało pouczenie o prawie odwołania do Sądu Pracy.

(Dowód: akta osobowe powódki cz. C - wypowiedzenie umowy o pracę z dn. 2.01.2019 r. i k. 5 akt sprawy)

U pozwanego nie było zmiany regulaminu organizacyjnego. Zgodnie z Załącznikiem do Zarządzenia nr (...) Starosty P. z dnia 14 stycznia 2019r. zmieniającego Zarządzenie w sprawie ustalenia szczegółowej struktury organizacyjnej jednostek organizacyjnych Starostwa, w Wydziale Organizacyjno – Prawnym wieloosobowe stanowisko ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów nadal liczy 2 ½ etatu. W zakresie obsługi prawnej, została zawarta umowa o świadczenie usług.

(Dowód: zarządzenie nr /2018 z dn. 14.01.2019 r. wraz z załącznikiem k. 55-61, zeznania świadka A. C. k. 48-49)

Wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent na urlop wypoczynkowy wynosiło 5 680 zł brutto miesięcznie.

(Dowód : zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 37 )

W niniejszej sprawie stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych i wyszczególnionych wyżej dokumentów, których prawdziwość nie była podważana przez strony oraz w oparciu o zeznania powódki, zeznania świadka A. C. (2) oraz zeznania pozwanego – w jego imieniu Starostwa E. W..

Zeznaniom powódki Sąd dał wiarę w całości. Fakty przez nią przytaczane co do zasadniczych kwestii związanych z jej czasokresem zatrudnienia u pozwanego, zakresu jej obowiązków, a także trybu rozwiązania stosunku pracy znalazły potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, także nie były kwestionowane.

Jeśli chodzi o zeznania E. W., słuchanej w charakterze strony pozwanej, to Sąd dał im wiarę w części, tj. w zakresie faktów, które znalazły odzwierciedlenie w ustaleniach Sądu. Sąd pominął natomiast przy ustalaniu stanu faktycznego przedstawiane przez E. W. zastrzeżenia, jakie miała do pracy powódki. Okoliczności nie znalazły się wśród przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę. Nie mogły być więc przedmiotem badania przez Sąd.

Świadek A. C. (2) w swoich zeznaniach przedstawiała przyczyny wypowiedzenia powódce umowy o pracę. Sąd nie znalazł żadnych podstaw, aby kwestionować ich wiarygodność. Dlatego dał im w pełni wiarę.

Dokumentom zgromadzonym w aktach sprawy Sąd dał wiarę w całości, albowiem ich autentyczność i wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

Ochrona pracownika w razie otrzymania wypowiedzenia wyraża się m.in. poprzez przyznanie mu prawa do wniesienia odwołania do Sądu Pracy, z żądaniem weryfikacji zasadności dokonanego wypowiedzenia. Rozpoznając powództwo Sąd Pracy bada po pierwsze czy wypowiedzenie jest zgodne z prawem, czyli czy zostały spełnione wymogi formalne, a po drugie, czy wypowiedzenie to jest uzasadnione. Sąd uwzględni odwołanie pracownika jedynie wówczas, gdy jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu.

Zgodnie z art. 30 § 3 i 4 k.p. oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być dokonane na piśmie. W oświadczeniu tym powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy o pracę. Według utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego przyczyna wypowiedzenia musi być konkretna, rzeczywista i prawdziwa, musi istnieć w dacie wypowiedzenia czy rozwiązania umowy ( wyrok SN z dnia 1.10.1999r., OSNP 2001/4/118, wyrok z dnia 19.1.2000r. OSNP 2001/11/373, wyrok z dnia 12.12.2001r,. PP 2002/5, str. 32). Podanie przyczyny pozornej (nieprawdziwej, nierzeczywistej) jest równoznaczne z brakiem jej wskazania (wyrok SN z 13.10.1999r., I PKN 304/99, OSNAPiUS 2001/4/118).

Mówiąc o konkretności przyczyny wskazanej w rozwiązaniu umowy o pracę, ustawodawca miał na myśli takie podanie przyczyny, aby była ona dla pracownika zrozumiała. Należy wskazać, że wymóg wskazania konkretnej przyczyny nie jest równoznaczny z koniecznością sformułowania jej w sposób szczegółowy, drobiazgowy, z powołaniem opisów wszystkich faktów i zdarzeń, dokumentów, ich dat oraz wskazaniem poszczególnych działań czy zaniechań składających się w ocenie pracodawcy na przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę i może zostać spełniony również poprzez wskazanie kategorii zdarzeń, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że szczegółowe motywy rozwiązania umowy są pracownikowi znane na przykład z racji zajmowanego stanowiska i związanego z nim dostępu do informacji zakładu, stopnia wykształcenia i poziomu kwalifikacji zawodowych ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.11.2008r., I PK 82/08 Lex nr 489012). Konieczność wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę czy też jej rozwiązania bez wypowiedzenia należy bowiem oceniać z uwzględnieniem innych, znanych pracownikowi okoliczności uściślających te przyczynę ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.12.2003r., I PK 80/03, OSNP 2004/21/363).

Wymóg prawdziwości przyczyny jest zachowany, gdy okoliczność podana w oświadczeniu pracodawcy faktycznie zaistniały.

Rzeczywista przyczyna to zaś taka, która rzeczywiście skłoniła pracodawcę do rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę.

Wskazać należy, iż zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego to pracodawca jest obowiązany udowodnić zasadność wypowiedzenia oraz rozwiązania umowy, przy czym może to czynić tylko i wyłącznie w oparciu o tę przyczynę, którą wskazał w swoim oświadczeniu w tym przedmiocie ( por. wyrok SN z 19.12.1999 r. I PKN 571/98 OSNCP 2000/7/266).

Kolejny wymóg oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu i rozwiązaniu umowy o pracę wynika z § 5 art. 30 k.p. W oświadczeniu pracodawcy powinno być więc zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Ponadto, art. 39 k.p. wprowadza zakaz wypowiadania umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Zakaz, o którym mowa w powyższym przepisie, obejmuje 4 lata wstecz licząc od osiągnięcia normalnego wieku emerytalnego.

W odniesieniu do wymogów formalnych ustanowionych dla wypowiedzenia Sąd skonstatował, iż pozwany uczynił im zadość w piśmie zawierającym wypowiedzenie z dnia 2 stycznia 2019r. Wypowiedzenie to spełniało wymogi formalne przewidziane w art. 30 § 3, 4, 5 k.p., a zatem wypowiedzenie zostało sporządzone w formie pisemnej, zawierało stosowne pouczenie o prawie odwołania do Sądu Pracy oraz wskazano w nim przyczynę wypowiedzenia.

W pierwszej kolejności, Sąd odniósł się do zarzutu powódki, iż pozwany pracodawca naruszył w stosunku do niej art. 39 k.p. stanowiący o zakazie wypowiadania umowy o pracę pracownikowi podlegającemu ochronie w wieku przedemerytalnym, albowiem w myśl przepisów obowiązujących w chwili otrzymania wypowiedzenia na zasadzie ochrony praw nabytych do ukończenia 61 lat i 9 miesięcy korzysta z ochrony określonej w art. 39 k.p.

Wskazać należy, że do końca 2012r. powszechny wiek emerytalny, wynosił 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn (art. 24 ust. 1, art. 27 i 28 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zw. dalej u.e.r).

Ustawa z 11 maja 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 637), obowiązująca od 1 stycznia 2013r., wydłużyła powszechny wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn do 67 lat (art. 24 u.e.r.). Zgodnie z art. 24 ust. 1–1b u.e.r. wydłużenie to miało być wprowadzane stopniowo, każdy kolejny kwartał powodował wzrost wieku emerytalnego o miesiąc. Oczywistym następstwem tego było równoległe przesuwanie się okresu ochronnego z art. 39, obejmującego 4 lata wstecz od rosnącego co kwartał wieku emerytalnego, co w założeniu miało trwać aż do osiągnięcia 67 lat. Gdyby nie wprowadzono przepisów przejściowych, powodowałoby to przez okres od 3 miesięcy do 4 lat stopniową utratę tej ochrony przez pracowników, którzy już jej podlegali w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej.

Począwszy od 1 października 2017r. mechanizm określony w art. 24 u.e.r. został jednak zlikwidowany, gdyż na mocy ustawy z 16 listopada 2016r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 38 ze zm.) przepis art. 24 u.e.r. został znowelizowany w ten sposób, że przywrócono powszechny wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Przepisy przejściowe ustawy z 16 listopada 2017r. dostosowują tę nową sytuację do regulacji zawartej w art. 39 k.p. w ten sposób, że:

– pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy są objęci ochroną stosunku pracy wynikającą z art. 39 k.p., lub osoby, które byłyby objęte taką ochroną, jeżeli w tym dniu pozostawałyby w stosunku pracy, od 1 października 2017r. korzystają z ochrony stosunku pracy z art. 39 k.p. do osiągnięcia wieku emerytalnego wynikającego z przepisu art. 24 ust. 1–1b u.e.r. w dotychczasowym brzmieniu (art. 28 ustawy z 16.11.2016 r.);

– pracownicy, którzy w dniu 1 października 2017r. nie są objęci ochroną stosunku pracy wynikającą z art. 39 k.p. i osiągną wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od tego dnia, podlegają ochronie stosunku pracy, o której mowa w tym przepisie, przez okres 4 lat, licząc od 1 października 2017r., także wówczas, gdy upływ tego okresu przypadnie po osiągnięciu wieku 60 lat przez kobiety i wieku 65 lat przez mężczyzn ( art. 29 ust. 1ustawy z 16 listopada 2016r.);

– osoby, które w dniu 1 października 2017r. nie są pracownikami i które osiągną wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od tego dnia podlegają ochronie stosunku pracy wynikającej z art. 39 k.p. przez okres 4 lat, licząc od dnia 1 października 2017r., także wówczas, gdy upływ tego okresu przypadnie po osiągnięciu wieku 60 lat przez kobiety i wieku 65 lat przez mężczyzn ( art. 29 ust. 2 ustawy z 16 listopada 2016 r.).

Z tych przepisów przejściowych wynikają dwa zasadnicze wnioski. Po pierwsze, zachowują one prawo każdego pracownika do przewidzianej w art. 39 czteroletniej ochrony stosunku pracy związanej z osiągnięciem wieku emerytalnego, przy czym w przypadkach określonych w art. 29 ochrona ta może wykraczać poza wiek emerytalny wynoszący odpowiednio 60 i 65 lat. Po drugie, w okresie od 1 października 2017r. do 30 września 2021r. u pracodawców mogą jednocześnie istnieć dwie grupy pracowników podlegających tej ochronie na podstawie dwóch różnych reżimów prawnych, uregulowanych w art. 28 i 29.

Sąd zważył, że w stosunku do powódki należy stosować art. 28 ustawy z 16 listopada 2017r. Wiek emerytalny powódki, podwyższony w świetle ustawy nowelizującej z 11 maja 2012r. wynosi 61 lat i 9 miesięcy. W tym też zakresie Sąd podzielił stanowisko powódki określając ten wiek z uwzględnieniem daty urodzenia powódki i wzrostu o kolejne kwartały tego wieku o 1 miesiąc. W dniu wejścia w życie ustawy z dnia 16 listopada 2017r., kolejny raz nowelizującej przepisy emerytalne, powódka podlegała więc ochronie przed wypowiedzeniem jej stosunku pracy. A zatem pracodawca wypowiadając powódce umowę o pracę naruszył wobec niej przepisy Kodeksu pracy, w szczególności art. 39 k.p i już z tego powodu powództwo powódki zasługiwało na uwzględnieniu.

W odniesieniu do przyczyny wypowiedzenia powódce umowy o pracę, wskazać należy, iż pozwany podał jako przyczynę likwidację stanowiska pracy. Zdaniem Sądu podana przyczyna nie była prawdziwa i rzeczywista. Z poczynionych bowiem przez Sąd ustaleń wynika, że powódka była zatrudniona w Wydziale Organizacyjno – Prawnym na wieloosobowym stanowisku ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów. Na stanowisku tym były zatrudnione 3 osoby, a mianowicie powódka (1/2 etatu), D. N. (1 etat), M. W. (1 etat), łącznie w wymiarze 2 ½ etatu. W dniu 28 grudnia 2018r. pozwany wypowiedział umowa o pracę z powodu likwidacji stanowiska pracy D. N., zaś w dniu 2 stycznia 2019r. z tego samej przyczyny powódce.

Wskazać należy, iż Sąd Pracy nie jest władny badać, czy rzeczywiście zachodziła potrzeba reorganizacji i likwidacji stanowiska pracy. Pozostaje to w autonomicznej gestii pracodawcy. Sąd może jedynie badać, czy reorganizacja oraz likwidacja stanowiska pracy rzeczywiście zaistniała, tzn. czy przyczyna ta nie jest fikcyjna ( por. uchwała pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 czerwca 1985r., III PZP 10/08, publ. OSNCP 1985, nr 11, poz. 164).

Zdaniem Sądu, u pozwanego doszło do zmniejszenia zatrudnienia, ale nie do likwidacji stanowiska, zwłaszcza, że zgodnie z Załącznikiem do Zarządzenia nr (...) Starosty P. z dnia 14 stycznia 2019r. zmieniającego Zarządzenie w sprawie ustalenia szczegółowej struktury organizacyjnej jednostek organizacyjnych Starostwa, w Wydziale Organizacyjno – Prawnym wieloosobowe stanowisko ds. obsługi prawnej Starostwa, Rady Powiatu i jej organów nadal liczy 2 ½ etatu. Powódka, co zresztą też przyznała Starosta E. W., w ogóle nie została poinformowana o kryteriach doboru do zwolnienia. Pracodawca nie odniósł się do nich ani w wypowiedzeniu umowy o pracę, ani nie poinformował o nich ustnie, gdyż kryteria takie nie zostały w ogóle opracowane i zastosowane wobec powódki.

W wyroku z 25 stycznia 2013r., I PK 172/12 Sąd Najwyższy przyjął, że w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z powodu likwidacji jednego z analogicznych stanowisk pracy powinna być wskazana także przyczyna wyboru pracownika do zwolnienia z pracy (art. 30 § 4 k.p.), chyba że jest ona oczywista lub znana pracownikowi z innych względów ( por. m.in. wyroki SN: z 10 września 2013r., I PK 61/13, LEX nr 1427709, z 1 kwietnia 2014r., I PK 244/13, LEX nr 1498580, z 30 września 2014r., I PK 33/14, LEX nr 1537263). Przyczyna wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę ma dwojakie znaczenie: jedno występuje w aspekcie zgodności z prawem czynności pracodawcy, a drugie – jej zasadności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, według którego wybór pracownika do zwolnienia – w razie ograniczenia zatrudnienia – należy do pracodawcy, ale może być on zakwestionowany przez pracownika, gdy między pracownikiem zwalnianym a pozostałymi istnieją poważne dysproporcje co do kwalifikacji zawodowych, wykształcenia, przydatności na danym stanowisku, sposobu wykonywania obowiązków pracowniczych itp. ( por. wyroki SN: z 5 listopada 1979r., I PRN 133/79, OSNCP 1980 nr 4, poz. 77 oraz z 27 listopada 1997r., I PKN 401/97, OSNAPiUS 1998 nr 18, poz. 542).

Pracownik, wobec którego pracodawca nie ujawnił kryteriów doboru pracowników do zwolnienia, pozbawiony jest możliwości oceny trafności dokonanego wyboru w kontekście zasadności dokonanego mu wypowiedzenia, czyli zweryfikowania przyczyny wypowiedzenia, co wymusza na nim wszczęcie sądowej procedury odwoławczej w celu poznania konkretnej i rzeczywistej przyczyny potencjalnie uzasadniającej dokonanie wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony. Należy zauważyć, że sąd pracy nie może oceniać zasadności działań organizacyjnych i ekonomicznych podejmowanych przez pracodawcę, wobec czego ocena zasadności wypowiedzenia dokonanego z tych przyczyn w stosunku do osób zajmujących te same stanowiska z reguły polega właśnie na kontroli kryteriów doboru pracownika do zwolnienia, stąd waga tych okoliczności jest tak znacząca dla zasadności wypowiedzenia, że nie można pozbawiać pracownika możliwości zapoznania się z nimi już w momencie wypowiedzenia umowy o pracę, co pozwoli na ich kwestionowanie w chwili złożenia odwołania do sądu, a pracodawcy uniemożliwi ewentualne „dostosowanie” tych kryteriów do okoliczności danej sprawy już w toku postępowania sądowego ( por. wyrok SN z 16 grudnia 2008r., I PK 86/08, wyroki SN z 1 czerwca 2012r., II PK 258/11, OSNP 2013 nr 11, poz. 128, z 19 czerwca 2012r., II PK 265/11, LEX nr 1250568, z 25 stycznia 2013r., I PK 172/12, OSNP 2014 nr 4, poz. 52, z 10 września 2013r., I PK 61/13, LEX nr 1427709, z 1 kwietnia 2014r., I PK 244/13, LEX nr 1498580, z 30 września 2014r., I PK 33/14, LEX nr 1537263).

W związku z powyższym Sąd uznając, że wypowiedzenie umowy o pracę nie było zgodnie z przepisami prawa pracy o wypowiadaniu umów o pracę na czas nieokreślony, w szczególności art. 39 k.p., a ponadto sama przyczyna nie była prawdziwa i nie wskazano jasnego, obiektywnego kryterium doboru powódki do zwolnienia, zgodnie z żądaniem powódki Sąd zasądził na jej rzecz odszkodowanie w wysokości 17 040,00 zł, które odpowiadało wysokości jej trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie bowiem z art. 47 ¹ k.p. odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 k.p., przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku powódki okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące, w związku z czym najwyższą kwotą odszkodowania mogła być zasądzona jej przez Sąd kwotą jej trzymiesięcznego wynagrodzenia.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 477 ² § 2 k.p.c, zgodnie z którym Sąd zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy z urzędu nadaje wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia tego pracownika, tj. w przypadku powódki do kwoty 5 680,00 zł.

Wobec faktu, że powódka B. N. wygrała sprawę, a była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, który złożył wniosek o zwrot kosztów zastępstwa procesowego należy mu się zgodnie z art. 98 k.p.c. zwrot kosztów procesu do których zalicza się wynagrodzenie jednakże nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach. Sąd zasądził więc od pozwanego na rzecz powódki wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 180,00 zł na podstawie na podstawie § 9 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804).

Stosownie do treści art. 97 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2018, poz. 300) w toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Sąd pracy w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji rozstrzyga o tych wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113 tejże Ustawy, z tymże obciążenie pracownika tymi wydatkami może nastąpić w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Kosztami sądowymi których strona nie miała obowiązku uiścić Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją ku temu podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Sąd więc na podstawie art. 98 k.p.c w zw. z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego Starostwa Powiatowego w P. kwotę 852 zł od uwzględnionej części powództwa tytułem nieuiszczonej przez powódkę opłaty od pozwu, od której powódka była ona zwolniona na mocy art. 96 ust. 1 pkt 4 w/w ustawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.

SSR Justyna Marciniak